Dlaczego w 2019 r. Wielkanoc obchodzimy 21 kwietnia a nie 24 marca?
2019-03-21 | Autor: MB | Święta w Polsce
Kiedy obchodzimy Wielkanoc?
Wielkanoc jest świętem ruchomym i jego obchody, zgodnie z wielowiekową tradycją, wyznaczane są w oparciu o pełnię Księżyca. Dokładniej w oparciu o pierwszą wiosenną pełnię Księżyca. Wielkanoc obchodzimy w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni po równonocy. Kalendarzowy pierwszy dzień wiosny to oczywiście 21 marca, a pierwszy dzień wiosny astronomicznej (równonoc wiosenna) zwykle wypada dzień lub dwa dni wcześniej - szczegóły znajdziecie na naszych stronach.
Niedziela Wielkanocna może wypaść najwcześniej 22 marca, a najpóźniej 25 kwietnia. 22 marca Wielkanoc wystąpi wtedy gdy pełnia księżyca wypada w sobotę 21 marca - takie sytuacje są niezwykle rzadko. Najbliższa Wielkanoc obchodzona 22 marca wypadnie dopiero w 2285 roku a poprzednia była w 1818 roku.
Kiedy Wielkanoc w 2019 roku?
W 2019 roku pełnia Księżyca wystąpiła także 21 marca, ale w czwartek. Równonoc wiosenna wystąpiła 20 marca. Więc podążając wcześniej przywołaną logiką, Wielkanoc powinna wypaść w niedzielę 24 marca. Dlaczego zatem w 2019 roku Wielkanoc obchodzimy 21 kwietnia? Okazuje się, że astronomiczna Pełnia Księżyca, czyli faza księżyca podczas której Księżyc znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce, to nie to samo co kościelna pełnia księżyca. Pełnia Księżyca 21 marca była dokładnie od 2:43 (wg czasu polskiego), ale o tej porze w obu Amerykach był ciągle 20 marca. Ale nie chodzi tu także o strefy czasowe, choć Kościoły Wschodnie w czasie kongresu w 1923 r. postanowiły ustalać datę Wielkanocy zgodnie z astronomiczną pełnią księżyca wg strefy czasowej Jerozolimy. Mimo tych postanowień Kościoły Wschodnie niejednorodnie przyjmują datę Wielkanocy. Natomiast Kościoły Zachodnie (m.in. rzymskokatolicki i protestancki) trzymają się ustaleń Soboru Nicejskiego z 325 roku n.e. Wtedy ustalono, że Wielkanoc przypada w niedzielę po kościelnej pełni Księżyca, a kościelna pełnia Księżyca to formalnie 14 dzień kościelnego miesiąca księżycowego wypadającego w dniu równonocy wiosennej lub później. Przy czym wtedy także ustalono datę równonocy wiosennej na 21 marca.
W 2019 roku Księżyc w nowiu był 6 marca o 17:05. Licząc wg zasad kościelnych pełnia Księżyca wypada zatem 19 marca, czyli przed równonocą wiosenną. Kolejny nów jest 5 kwietnia, a kościelna pełnia księżyca wypada 18 kwietnia. A niedziela po 18 kwietnia to 21 kwietnia. I teraz wszystko się zgadza i to dlatego katolicy w 2019 roku Wielkanoc obchodzą właśnie w niedzielę 21 kwietnia.
Czy rok 2019 jest wyjątkowy w kwestii obchodów Wielkanocy?
Zdecydowanie nie! Podobne sytuacje występowały wiele razy. Na przykład w 2008 roku astronomiczna pełnia księżyca miała miejsce także 21 marca (piątek), ale kościelna pełnia księżyca wzięta z tabel miała jednak miejsce 20 marca przed równonocą kościelną 21 marca. W XXI wieku podobne przypadki wystąpią jeszcze w 2038, 2057 i w 2095 roku.
Jak zatem mieć pewność, że współczesne kalendarze mają poprawnie wyznaczoną datę Wielkanocy? To akurat jest całkiem proste, bo opracowano stosowne algorytmy do wyliczenia daty Wielkanocy. A dodatkowo zawsze można sięgnąć po zasady kościelne i tabele faz księżyca opracowane specjalnie na to jakże ważne chrześcijańskie święto.
Wielkanoc jest świętem ruchomym i jego obchody, zgodnie z wielowiekową tradycją, wyznaczane są w oparciu o pełnię Księżyca. Dokładniej w oparciu o pierwszą wiosenną pełnię Księżyca. Wielkanoc obchodzimy w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni po równonocy. Kalendarzowy pierwszy dzień wiosny to oczywiście 21 marca, a pierwszy dzień wiosny astronomicznej (równonoc wiosenna) zwykle wypada dzień lub dwa dni wcześniej - szczegóły znajdziecie na naszych stronach.
Niedziela Wielkanocna może wypaść najwcześniej 22 marca, a najpóźniej 25 kwietnia. 22 marca Wielkanoc wystąpi wtedy gdy pełnia księżyca wypada w sobotę 21 marca - takie sytuacje są niezwykle rzadko. Najbliższa Wielkanoc obchodzona 22 marca wypadnie dopiero w 2285 roku a poprzednia była w 1818 roku.
Kiedy Wielkanoc w 2019 roku?
W 2019 roku pełnia Księżyca wystąpiła także 21 marca, ale w czwartek. Równonoc wiosenna wystąpiła 20 marca. Więc podążając wcześniej przywołaną logiką, Wielkanoc powinna wypaść w niedzielę 24 marca. Dlaczego zatem w 2019 roku Wielkanoc obchodzimy 21 kwietnia? Okazuje się, że astronomiczna Pełnia Księżyca, czyli faza księżyca podczas której Księżyc znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce, to nie to samo co kościelna pełnia księżyca. Pełnia Księżyca 21 marca była dokładnie od 2:43 (wg czasu polskiego), ale o tej porze w obu Amerykach był ciągle 20 marca. Ale nie chodzi tu także o strefy czasowe, choć Kościoły Wschodnie w czasie kongresu w 1923 r. postanowiły ustalać datę Wielkanocy zgodnie z astronomiczną pełnią księżyca wg strefy czasowej Jerozolimy. Mimo tych postanowień Kościoły Wschodnie niejednorodnie przyjmują datę Wielkanocy. Natomiast Kościoły Zachodnie (m.in. rzymskokatolicki i protestancki) trzymają się ustaleń Soboru Nicejskiego z 325 roku n.e. Wtedy ustalono, że Wielkanoc przypada w niedzielę po kościelnej pełni Księżyca, a kościelna pełnia Księżyca to formalnie 14 dzień kościelnego miesiąca księżycowego wypadającego w dniu równonocy wiosennej lub później. Przy czym wtedy także ustalono datę równonocy wiosennej na 21 marca.
W 2019 roku Księżyc w nowiu był 6 marca o 17:05. Licząc wg zasad kościelnych pełnia Księżyca wypada zatem 19 marca, czyli przed równonocą wiosenną. Kolejny nów jest 5 kwietnia, a kościelna pełnia księżyca wypada 18 kwietnia. A niedziela po 18 kwietnia to 21 kwietnia. I teraz wszystko się zgadza i to dlatego katolicy w 2019 roku Wielkanoc obchodzą właśnie w niedzielę 21 kwietnia.
Czy rok 2019 jest wyjątkowy w kwestii obchodów Wielkanocy?
Zdecydowanie nie! Podobne sytuacje występowały wiele razy. Na przykład w 2008 roku astronomiczna pełnia księżyca miała miejsce także 21 marca (piątek), ale kościelna pełnia księżyca wzięta z tabel miała jednak miejsce 20 marca przed równonocą kościelną 21 marca. W XXI wieku podobne przypadki wystąpią jeszcze w 2038, 2057 i w 2095 roku.
Jak zatem mieć pewność, że współczesne kalendarze mają poprawnie wyznaczoną datę Wielkanocy? To akurat jest całkiem proste, bo opracowano stosowne algorytmy do wyliczenia daty Wielkanocy. A dodatkowo zawsze można sięgnąć po zasady kościelne i tabele faz księżyca opracowane specjalnie na to jakże ważne chrześcijańskie święto.