Wielkanoc rozpoczyna liturgia światła. Na zewnątrz kościoła kapłan święci ogień, od którego następnie zapala się Paschał - wielką woskową świecę, która symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa. Na świecy kapłan żłobi znak krzyża wypowiadając słowa: „Chrystus wczoraj i dziś, początek i koniec, Alfa i Omega. Do Niego należy czas i wieczność, Jemu chwała i panowanie przez wszystkie wieki wieków. Amen". Umieszcza się tam również pięć ozdobnych czerwonych gwoździ symbolizujących rany Chrystusa oraz aktualną datę. Następnie paschał wnoszony jest do ciemnej świątyni, zaś wierni zapalają od niego swoje świece, przekazując sobie wzajemnie światło. Zakończeniem obrzędu światła jest uroczysta pieśń (Pochwała Paschału) – Exultet.
Dalsza część liturgii paschalnej składa się z czytania przeplatanego psalmami. W tym czasie, kapłan dokonuje poświęcenia wody, która przez cały rok będzie służyła przede wszystkim do chrztu. Wszyscy wierni odnawiają swoje przyrzeczenia chrzcielne wyrzekając się grzechu, Szatana i wszystkiego, co prowadzi do zła oraz wyznając wiarę w Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego.
W Kościele prawosławnym i katolickich Kościołach wschodnich, w nocy z Wielkiej Soboty na Niedzielę wielkanocną, odprawiana jest uroczysta Jutrznia paschalna. Jutrznia związana jest trzykrotnym okrążeniem cerkwi przez duchowieństwo i wiernych. Następnie kapłan uderza trzykrotnie krzyżem w drzwi cerkwi, co symbolizuje odwalenie kamienia od grobu zmartwychwstałego Chrystusa. Kolejnym etapem jest odśpiewanie przez kapłana ubranego w odświętne szaty liturgiczne koloru białego, trzykrotnego Orędzia Paschalnego (Exsultet). Następnie zostaje odśpiewany troparion paschalny, Wielka Ektenia oraz hymn Kanonu paschalnego. Kolejną uroczystością jest Boska liturgia sprawowana wg tekstu św. Jana Chryzostoma. W czasie Liturgii Ewangelia – pierwszy rozdział ze świętego Jana – śpiewana jest w wielu językach na znak uniwersalnego i kosmicznego triumfu wiary. Po liturgii kapłan święci artos – chleb, przeznaczony do rozdania wiernym.
Skąd się wzięła nazwa "Wilekanoc"? Określenie Wielkanoc jako "wielka noc" lub "wielki dzień" to kalka z greckiego μεγάλη ἡμέρα (megalē hēmerā) i występuje również w wielu innych językach słowiańskich. Słowo „wielka” odzwierciedla znaczenie tego święta w chrześcijaństwie, a słowo „noc” odnosi się do Wigilii Paschalnej, nocnej liturgii rozpoczynającej się od celebracji Niedzielnego Zmartwychwstania. Dzień zaczynał się zachodem słońca dnia poprzedniego, dlatego obchody święta rozpoczęły się poprzedniego wieczoru; podobnie np. Boże Narodzenie zaczyna się obchodzić w Wigilię. Czasami łacińska nazwa "Pascha" jest również używana w językach słowiańskich, która po grecku pochodzi od hebrajskiej Paschy, nazwy żydowskiego święta, które następuje po Wielkanocy.
Etymologia Wielkanocy w językach zachodnich Współczesny angielski termin "Easter", pokrewny współczesnemu holenderskiemu ooster i niemieckiemu Ostern, rozwinął się ze staroangielskiego słowa, które zwykle występuje w postaci "Ēastrun", "Ēastru", "Ēastre" lub "Ēostre". Dowodzi tego praktycznie jedyny dokument źródłowy (łac. De temporum ratione), napisany przez świętego Beda Czcigodnego w 725 roku. Beda napisał, że „ Ēosturmōnaþ” (staroangielski „Month of Ēostre”, przetłumaczony w czasach Bedy jako „miesiąc paschalny”) był angielskim miesiącem, odpowiadającym kwietniu, o którym mówi, że „był kiedyś nazywany imieniem ich bogini Ēostre, na cześć której obchodzono święta w tym miesiącu w całej Brytanii. Zatem można wywnioskować, że nazwa Wielkanocy w języku angielskim i niemieckim na korzenie pogańskie.