Można by rzec, że Święto Rosy (Rasos) trwa całą dobę, gdyż najważniejsze obchody tego święta odbywają się w nocy z 24 na 25 czerwca, a noc ta jest uznawana za najbardziej romantyczne wydarzenie i nazywana Nocą Świętojańską. Mówi się, że to jest to noc miłości, uwodzenia i flirtów. Jest to tzw. najkrótsza noc letnia (W Polsce obchody tej nocy są zwane „wiankami”). W obchodach tego święta szczególną uwagę poświęca się wodzie i ziołom mającym wpływ na zdrowie i urodę. Według znanych klechd to właśnie w tę noc zakwita cudowny kwiat paproci, a ten, kto go znajdzie, już zawsze będzie szczęśliwy. Na Litwie jest znana legenda, opowiadająca jak to pierwszej wiosny po stworzeniu świata, Księżyc wziął ślub ze Słońcem.
Główne uroczystości Świętojańskie odbywają się w okolicach Wilna i w Rezerwacie Kulturowym Kiernów. Tam właśnie odbywają się liczne koncerty litewskich zespołów muzyki ludowej, zabawy sportowe, wróżby, niespodzianki i konkursy. Można też posłuchać hymnu pożegnania ku czci zachodzącego słońca, wziąć udział w skokach przez ogniska oraz rzucać wianki na wodę.
Pogańskie tradycje
Tradycyjnie nazwa święta Rosy jest powiązana ze współczesnym znaczeniem tego wyrazu. Jednak etnolodzy uważają, że nazwa nawiązuje do tzw. rosy żytniej – pyłku unoszącego się podczas kwitnienia żyta. Poganie z dużym pietyzmem czcili zboże. Wierzono, że rosa przed wschodem słońca miała szczególną moc leczniczą, dlatego panny po obudzeniu obmywały się rosą i znów szły spać z myślą o przyśnieniu przyszłego męża. Istnieje jeszcze jedna nazwa tego święta, która się odwołuje do skojarzenia tego święta z pogańskimi motywami roślinnymi – Święto Kupały (Kupoles). Była to żerdź obrzędowa upiększona kwiatami, którą wkopywano w środku miejsca świętego. Korona tego drzewa miała trzy gałęzie. Wierzono, że jedna z nich kwitnie jak słońce, druga – jak księżyc, trzecia – jak gwiazda.
Jan Chrzciciel – patron mianowany przez kościół
Co ciekawe, patronem Nocy Świętojańskiej został mianowany przez kościół św. Jan Chrzciciel (stąd jeszcze jedna nazwa święta – Joninės), którego zaczęto nazywać Kupałą (stworzył chrzest chrześcijański w formie rytualnej kąpieli).
Czy wiesz, że kościół bardzo krytycznie oceniał to święto? Podobno w kręgach chrześcijańskich zaczęto go nazywać sobótką czyli „małym sabatem”.
Występowanie Święta Rosy na Litwie w innych latach