Święto powstało w 2001 roku dzięki Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Dzień Papieski jest obchodzony nie tylko w Polsce, ale również za granicą. Środowiska polonijne celebrują ten dzień i wspominają moment, w którym Karol Wojtyła wyszedł na balkon w Watykanie. Nasi rodacy ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Kanady, czy Francji tego dnia spotykają się w kościołach i łączą się w modlitwie z ojczyzną. To dzień, w którym wierni mogą wrócić do nauk Jana Pawła II, ale też połączyć się w modlitwie z obecnym papieżem. W Dzień Papieski odprawiane są Msze Święte w intencji papieża, podczas których wierni mogą usłyszeć homilie i katechezy poświęcone nauczaniu Jana Pawła II.
Oprócz nabożeństw i czuwań modlitewnych, w tym okresie odbywa się wiele konferencji i spotkań, które są poświęcone osobie papieża Polaka. Każdy Dzień Papieski ma swoje hasło, które jest zazwyczaj związane z naukami Jana Pawła II. W tygodniu poprzedzającym święto w kościołach odczytywany jest list pasterski Konferencji Episkopatu Polski, który przygotowuje wiernych do tego wydarzenia.
Dzień Papieski to jednak nie tylko obchody w kościołach. Wokół tego święta organizowane są wydarzenia kulturalne (np. koncerty i wystawy), sportowe, charytatywne. W organizacji wszystkich atrakcji biorą udział ministranci, harcerze i wolontariusze. Podczas zbiórki wspierają oni stypendystów Fundacji „Dzień Nowego Tysiąclecia”, którzy nazywani są „żywym pomnikiem” Jana Pawła II.
W wigilię Dnia Papieskiego na Zamku Królewskim w Warszawie Fundacja wręcza nagrodę TOTUS – jedną z najbardziej prestiżowych w Kościele katolickim.
Można powiedzieć, że święto łączy w sobie aspekt duchowy, intelektualny i charytatywny.