Dzień Straży Gminnej 2025

Święto to funkcjonuje pod wieloma nazwami takim jak Dzień Strażnika Gminnego i Miejskiego, Dzień Straży MIejskiej czy Dzień Strażnika Miejskiego. Samo święto wynika wprost ze znowelizowanej w 2009 roku ustawy o strażach gminnych.

Dzień Straży Gminnej upamiętnia rocznicę uchwalenia ustawy z 1997 roku o funkcjonowaniu straży gminnej. Dzień Straży Gminnej oraz Strażnika Miejskiego jest świętem wszystkich funkcjonariuszy i pracowników tych służb. W tym dniu organizowane są spotkania oraz wydarzenia związane z upowszechnieniem wiedzy na temat pracy straży gminnej i miejskiej. Święto jest także okazją do awansowania i wręczania wyróżnień funkcjonariuszom.

W Polsce straż gminna i miejska należy do umundurowanych formacji, która została utworzona przez radę miasta lub gminy, w celu zapewnienia ochrony porządku publicznego na terenie miasta (gminy). Podstawową regulacją prawną działalności straży gminnej i miejskiej jest ustawa o straży gminnej, która ustanawia jej prawa oraz obowiązki. Obecna formacja straży miejskiej funkcjonuje w Polsce od 1991 roku. W początkowym etapie straż miejska nie miała ujednoliconego umundurowania oraz nazwy. Dopiero po zmianie przepisów w 1997 roku otrzymała skonkretyzowane wytyczne dotyczące wyglądu funkcjonariuszy straży miejskiej i gminnej. Rozporządzenie określa wzory umundurowania, dystynkcji, legitymacji oraz znaków indentyfikacyjnych strażników gminnych (miejskich) oraz warunków i sposobów ich noszenia.

Głównym obowiązkiem straży miejskiej (gminnej) jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i porządku w miejscach publicznych, a także ochrona obiektów komunalnych oraz urządzeń użyteczności publicznej. Funkcjonariusze straży miejskiej (gminnej) czuwają nad prawidłowym ruchem drogowym oraz współpracują z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli. Straż miejska (gminna) również zabezpiecza miejsce przestępstwa, katastrof oraz innych miejscowych zagrożeń przed dostępem osób postronnych lub możliwością zniszczenia dowodów przestępstw. Działania straży miejskiej (gminnej) powinny opierać się na walce z różnymi przejawami łamania prawa. W niektórych polskich miastach zlikwidowano straż miejską. Główną przyczyną tej decyzji było powielanie zadań Policji, zwłaszcza w zakresie wystawiania mandatów drogowych.