Zanim Kościół zachodni zaczął obchodzić święto Chrztu Pańskiego, było ono obecne już w Kościele wschodnim. Do liturgii rzymskiej wprowadził je 23 marca 1955 papież Pius XII dekretem Świętej Kongregacji Obrzędów, jako wspomnienie Chrztu Jezusa. Data obchodów wypadała w dniu 13 stycznia, zamiast dawnej oktawy Epifanii. Kilkanaście lat później przesunięto jednak termin na niedzielę po 6 stycznia, a wspomnienie zamieniono na święto Chrztu Pańskiego. Kończy ono okres Bożego Narodzenia, wtedy po raz ostatni śpiewane są kolędy.
Chrzest Pański
Upamiętnienie Chrztu Pańskiego dosyć późno włączono w poczet świąt kościelnych, mimo że było to ważne wydarzenie. Miał on miejsce w Betanii po drugiej stronie rzeki Jordan, jak podaje św. Jan Apostoł. Jezus przyszedł tam już jako dorosły mężczyzna, by przyjąć chrzest z rąk swojego poprzednika Jana Chrzciciela. Sam był bez grzechu, ale pokazał w ten sposób swoją solidarność z innymi ludźmi. Wraz z nimi wstąpił do rzeki Jordanu, by dostąpić oczyszczenia oraz uświęcić wodę. Podczas tego wydarzenia objawiła się Trójca Święta. Oprócz Syna Bożego, był to Bóg Ojciec, który przemówił oraz Duch Święty w postaci gołębicy, która zstąpiła z Nieba.
Po zanurzeniu w rzece Jordan Zbawiciel objawił się Izraelitom jako prawdziwy Mesjasz namaszczony Duchem Świętym oraz rozpoczął swoją misję. Chrystus miał wtedy około 30 lat, a zgodnie ze zwyczajem żydowskim od tego wieku mężczyzna mógł występować publicznie i głosić swoje przekonania.
Obchody święta Chrztu Pańskiego
Święto ma podwójną symbolikę, nie tylko objawia nam Jezusa jako Zbawiciela, ale podkreśla istotę naszego chrztu. Jest to bowiem symboliczne wstąpienie do wspólnoty chrześcijańskiej, ważne wydarzenie dla każdego człowieka. W kościele z tej okazji istnieje zwyczaj przystrajania chrzcielnicy i uroczystego poświęcenia na oczach wiernych wody chrzcielnej. W ramach święta należy udzielać chrztu wszystkim katechumenom, częstą praktyką jest też odnowienie obietnic chrztu świętego wiernych zebranych na mszy świętej.