Dzień Czerwonego Kapturka 2024

19 lipca obchodzimy Dzień Czerwonego Kapturka. Chyba każdy wie kim był Czerwony Kapturek. To baśniowa postać, która wywodzi się z podań ludowych, a po raz pierwszy została opisana przez Charles’a Perraulta w 1697 roku w książce „Bajki Babci Gąski”. Od tamtej pory postać uroczego Czerwonego Kapturka zagościła w kulturze i pojawia się w powieściach, filmach czy opowiadaniach dla dzieci.

Baśń o Czerwonym Kapturku związana jest z wieloma interesującymi informacjami. Pewne motywy w opowieści znane są już z czasów wczesnośredniowiecznych. Na przykład dialog między wilkiem a Czerwonym Kapturkiem jest analogią do nordyckiej opowieści z „Eddy starszej” lub nawiązuje do łacińskiej opowieści Egberta z Lieges „Fecudna ratis” z 1023 roku, w której wspomniana jest odnaleziona wśród wilków dziewczynka w czerwonym nakryciu głowy. W czasach średniowiecznej Europy istniały przekazywane ustnie różne wersje o historii Czerwonego Kapturka. We Francji znana była opowieść pod tytułem „Le Capuchon Rouge” , we Włoszech – „La finta nonna” lub w Bułgarii – „Piroska”. Pierwsze wersje baśni o Czerwonym Kapturku znaczenie różniły się od opowieści autorstwa braci Grimm. We wczesnych podaniach to wilk, jako motyw wspólny wszystkich wersji baśni, częstował dziewczynkę mięsem babci, które Czerwony Kapturek nieświadomie spożywał. W innych odmianach baśni, bohaterka sama siebie ratuje lub jest uwodzona przez wilka.

Baśń o Czerwonym Kapturku była interpretowana w aspekcie antropologicznym lub psychoanalitycznym. Badacze podkreślają ścisły związek baśni z ludowymi tradycjami oraz zwyczajami. We wczesnych francuskich wersjach opowieści dziewczynka musiała wybrać drogę wśród ścieżek szpilek i igieł. W tym kontekście szpilki symbolizowały dziewicze życie lub okres dziewczęcości, zaś igły nawiązywały do przewlekania nitki przez jej ucho, albo do kształcenia dziewcząt w kierunku szwaczki, co również oznaczało porzucenie stanu dziewczęcego i przeistoczenie się w kobietę. Czerwony strój dziewczynki nawiązuje do opowieści Egberta z Lieges. Mała dziewczynka w dniu chrztu otrzymuje czerwoną pelerynkę od mężczyzny opiekuna i uradowana prezentem biegnie do lasu. Tam ją porywa wilk i zanosi do swojej watahy. Okazuje się, że zwierzęta nie mogą zjeść ofiary w dzień jej chrztu, a czerwone wdzianko symbolizuje oswajanie dusz pogańskich w postaci dzikich zwierząt.

Każda baśń, nie tylko o Czerwonym Kapturku, posiada swoje źródło oraz różne interpretacje. Warto poznać znaczenie tych opowieści i jeszcze raz zapoznać się ze starymi podaniami, które mogą nabrać nowego sensu.