Tłusty Wtorek we Francji 2025

Mardi Gras to we Francji ostatni dzień karnawału, jest więc obchodzony bardzo hucznie. Kolorowe parady, głośna muzyka i pyszne jedzenie to znaki rozpoznawcze tego wydarzenia w kraju nad Sekwaną.

Mardi Gras obchodzony jest we wtorek 47 dni przed Wielkanocą, dzień przed Środą Popielcową. Jego odpowiednikiem w Polsce jest „śledzik”, ale jeśli chodzi o jego zwyczaje to w dużej mierze przypomina też tłusty czwartek. Święto to można więc określić jako połączenie ostatków i tłustego czwartku, a zabawa i jedzenie do syta to znaki rozpoznawcze Mardi Gras we Francji. Jeśli chodzi o smakołyki, to są to nie tylko pączki, ale i gofry, naleśniki oraz faworki. Czemu akurat taki zestaw przysmaków? Prawdopodobnie przodkom Francuzów w tym czasie kończyły się letnie zapasy żywności, więc ratowano się jedzeniem przyrządzanym z prostych składników jak jajka, mleko i mąka.

Esencją Mardi Gras są przede wszystkim kolorowe uliczne defilady. Ludzie poprzebierani w karykaturalne i barwne kostiumy żegnają karnawał – tańczą, śpiewają, rozsypują confetti i rzucają serpentynami. Można zobaczyć stroje i maski postaci z kreskówek, bohaterów filmów grozy, polityków, zwierząt, parady ubarwiają także kuglarze i inni uliczni artyści. Przy takiej okazji nie może oczywiście zabraknąć konkursu na najlepsze stroje. Najpopularniejsze tego typu wydarzenia mają miejsce w Paryżu, Nicei i Dunkierce. W całym kraju jednak ludzie się przebierają za ulubione postacie, także dzieci w szkołach.

A jak narodziło się Mardi Grass? Dawniej w ten dzień arystokraci i bogatsi obywatele Francji biesiadowali, chodzili na przyjęcia. W tym czasie chłopi i biedniejsza część społeczeństwa mogła tylko z zazdrością patrzeć jak ucztują zamożni. Traktowali to jednak jako okazję do szukania jedzenia w domach bogatych, a dla niepoznaki nosili maski. Tak narodziła się właśnie tradycja karnawałowych pochodów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze francuskie karnawały na Mardi Grass.

- Nicea

Nice Carnival to jedna z największych imprez karnawałowych na świecie, ustępująca jedynie słynnej zabawie w Rio de Janeiro i we Wenecji. Historia wydarzenia na Francuskiej Riwierze sięga 1294 roku, jak wynika z zapisków ówczesnego hrabiego Prowansji Karola Anjou. Może to być dowód, że karnawał w Nicei jest oryginalnym świętem karnawałowym w skali całego świata. Nadmorski klimat widocznie spodobał się uczestnikom, bowiem kilkaset lat później (w 1873 roku) postanowiono zalegalizować to wydarzenie i utworzono komitet ds. Karnawału, który działał pod przewodnictwem lokalnego artysty Alexisa Mossa. Dziś impreza każdego roku przyciąga do Nicei ponad milion gości, a cała zabawa trwa dwa tygodnie.

To co wyróżnia nicejski festiwal to platformy udekorowane tysiącami kwiatów oraz bitwy kwiatowe. Mają one miejsce na Promenade des Anglais - widzowie wchodzą wówczas na trybuny i rzucają się nimi z uczestnikami parady. Wśród bawiących się ludzi są piękne dziewczyny w efektywnych strojach, muzycy i goście z różnych stron świata. Wszystko to tworzy wielokulturowy miks, który sprawia, że karnawał w Nicei jest wyjątkowy.

Zwieńczeniem imprezy jest pokaz sztucznych ogni oraz tradycyjne spalenie kukły króla karnawału na placu Masséna.

- Paryż

Paryż także posiada spektakularny pochód karnawałowy, ale choć to stolica kraju, to nie ma obecnie takiej renomy jak ten w Nicei. Carnaval de Paris, którego historia sięga XVI wieku, w latach 1952 - 1997 nie był nawet celebrowany, stąd do dziś nie wszyscy Paryżanie kojarzą to wydarzenie. A kiedyś sytuacja wyglądała inaczej, parada przebierańców, maski i zabawa na ulicach, w operach i teatrach miasta zakochanych inspirowała wielkich artystów, jak choćby malarzy Claude'a Moneta, Édouard’a Maneta, pisarza Honoré de Balzaca czy Giuseppe Verdiego, autora opery, której akcja rozgrywa się w stolicy Francji podczas karnawału.

Najbardziej znane atrakcje festiwalu Mardi Gras w Paryżu to parada ludzi w maskach oraz procesja. Całe wydarzenie ma oczywiście kolorową oprawę, z serpentynami, konfetti i oryginalnymi strojami. O dziedzictwie kulturowym paryskiego festiwalu, który na szczęście z roku na roku odzyskuje dawną renomę, mówi fakt, że był inspiracja do powstania słynnego karnawału w Rio de Janeiro.

- Dunkierka

Dunkierka, choć to niewielkie miasto, to jednak rozpoznawalne na całym świecie. To tam w czasie II wojny światowej podjęto ewakuację Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego oraz części wojsk francuskich i belgijskich, ale dobrą reklamę miastu robi przede wszystkim karnawał. Jest to zabawa, która wyróżnia się przede wszystkim dużą otwartością – tu można zobaczyć ekscentryczne i groteskowe makijaże oraz stroje, czy też mężczyzn poprzebieranych za kobiety. Mówi się, że to nie jest karnawał do oglądania, ale do tego, by być jego częścią. To pewnie dlatego nie ma tu kolorowych platform, a jego główną atrakcją są procesje. Największą ciekawostką karnawału w Dunkierce jest wyrzucanie z balkonu hotelu de Ville do tłumu przed ratuszem wędzonego śledzia – ten kto zrobi i skonsumuje rybę, może liczyć na wielkie szczęście.

Inne ciekawe karnawały odbywają się w Limoux, widnieje on nawet na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, oraz w Annecy, który wzorowany jest na karnawale weneckim. Specyficzne wydarzenie z okazji Mardi Grass ma miejsce w Menton, gdzie odbywa się święto cytryn. Podczas zabawy można podziwiać platformy, na których znajdują się ogromne konstrukcje zbudowane z cytryn i innych owoców cytrusowych.

Francja to z pewnością jedno z ciekawszych państw do spędzenia karnawału. Jest kolorowo, głośno i przyjaźnie, a przede wszystkim znacznie bliżej niż do Brazylii…