Dzień Zwycięstwa we Francji 2025

Do najbliższych obchodów Dnia Zwycięstwa we Francji zostało 147 dni, czyli 4 miesiące i 27 dni.

W 2025 roku Dzień Zwycięstwa we Francji przypada na 8 maja (czwartek).

Dzień Zwycięstwa

8 maja 1945 roku Charles de Gaulle ogłosił oficjalne zakończenie II wojny światowej we Francji. W całym kraju nastała radość, a na pamiątkę zakończenia największego konfliktu w dziejach ludzkości uchwalono święto o dumnej nazwie Dzień Zwycięstwa (Victoire des alliés, nazywane także La fete de la Victoire, le jour de la liberation). Dla Francuzów jest to jeden z najważniejszych dni w roku i świąt państwowych.


Koniec wojny i kapitulacja Niemiec

8 maja 1945 to dzień, w którym wiele osób odetchnęło z ulgą – data ta uznawana jest za koniec II wojny światowej. W tym ogromnym konflikcie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Liczba ofiar według różnych szacunków wyniosła od 50 do 78 milionów. Bezwarunkowa kapitulacja Wehrmachtu nastąpiła 8 maja 1945. Już dzień wcześniej, o godzinie 02.41 w kwaterze głównej Alianckich Sił Ekspedycyjnych generała Eisenhowera w Reims we Francji, Niemcy ogłosiły kapitulację przed przedstawicielami armii USA i Wspólnoty Brytyjskiej oraz Armii Czerwonej. Akt kapitulacji wymusił zaprzestanie działań zbrojnych przez wszystkie wojska niemieckie w dniu 8 maja o godzinie 23.01 czasu środkowoeuropejskiego. Nie wywieszono wówczas flagi francuskiej.

Stalin zażądał powtórzenia podpisania kapitulacji w Berlinie. Do stolicy Niemiec Charles de Gaulle wysłał generała Jeana de Lattre de Tassigny'ego, który zagroził samobójstwem w razie odmowy prawa do podpisania dokumentu i wywieszenia francuskiej flagi. Feldmarszałek Niemiec Wilhelm Keitel skomentował obecność francuskiego wysłannika, że powinien on złożyć podpis po obu stronach – składających i przyjmujących kapitulację. Francuzi dopięli jednak swego – złożyli podpis po stronie zwycięzców i wywiesili flagę. Jak się okazało, taki przebieg procesu kapitulacji Wehrmachtu miał duże znaczenie dla Francji, bowiem uzyskała ona dzięki temu status czwartego mocarstwa. Wiązały się z tym liczne przywileje - kraj ten dostał swoją strefę okupacyjną w Niemczech oraz stałe miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Francuzi mają więc co świętować 8 maja i jest to ważny dzień dla tego narodu również z przyczyn przyszłych korzyści politycznych.


Zmienne losy święta

Dzień Zwycięstwa na świecie obchodzony jest 8 lub 9 maja, w zależności od kraju. Jest to podyktowane tym, że akt bezwarunkowej kapitulacji nazistów został podpisany dwa razy. Pierwszy koniec działań wojennych określił 8 maja, drugi wymuszony przez Stalina został przyjęty przez radzieckiego marszałka Georgija Żukowa tego samego dnia o 22.16 czasu środkowoeuropejskiego. Zgodnie z czasem moskiewskim było już jednak po północy. W Rosji więc świętuje się 9 maja, podobnie jak kiedyś w Polsce i innych krajach z dawnego bloku wschodniego. W Europie zachodniej, czyli m. in. we Francji, od zawsze uznaje się dzień 8 maja. Jego losy nad Sekwaną były jednak dość zmienne.

Francuzi pierwszy raz uchwalili święto ustawą z 7 maja 1946 roku, miało ono być obchodzone w drugą niedzielę maja. Nie wzbudziło jednak powszechnego zainteresowania, na szczęście była grupa osób, której zależało na uroczystych obchodach - to stowarzyszenia weteranów. Organizowali oni własne wydarzenia upamiętniające. W 1953 roku Victoire des alliés oficjalnie stało się świętem zakończenia II wojny światowej – jego termin wyznaczono na 8 maja. Trwało to jednak zaledwie kilka lat, kiedy Charles de Gaulle doszedł do władzy w 1959 roku, ponownie przeniósł święto na drugą niedzielę maja. Wielu weteranów protestowało przeciwko tej decyzji i nadal obchodziło Dzień Zwycięstwa w słusznym ich zdaniem terminie. W kwietniu 1965 roku francuski rząd ogłosił, że 8 maja będzie wyjątkowym świętem z okazji 20. rocznicy zakończenia II wojny światowej. W 1968 roku obchody na stałe przypisano do 8 maja, ale bez dnia wolnego, świętowano więc po pracy. W 1975 roku ówczesny prezydent Republiki Valéry Giscard d'Estaing podjął kontrowersyjną decyzję i ogłosił zniesienie święta upamiętniającego koniec wojny na rzecz porozumienia z Niemcami i wyeliminowania uprzedzeń wobec tego kraju. Wywołało to publiczne oburzenie ze strony stowarzyszeń weteranów, którzy nie patrząc na zdanie prezydenta tradycyjnie obchodzili Dzień Zwycięstwa II wojny światowej 8 maja.

W 1981 roku, gdy François Mitterrand wybrany został prezydentem, ponownie obchodzono Victoire des alliés. Ustawa nr 81-893 zmieniła francuski kodeks pracy, a Dzień Zwycięstwa II wojny światowej stał się świętem państwowym. To dzień wolny od pracy, a więc urzędy pocztowe, banki i wiele firm jest zamkniętych.

Dzień Zwycięstwa współcześnie

Dzień Zwycięstwa jest jednym z najważniejszych świąt państwowych we Francji.
W Paryżu prezydent Republiki bierze udział w dwóch uroczystościach: udaje się na Place de l'Etoile pod Łukiem Triumfalnym, gdzie na grobie Nieznanego Żołnierza, który reprezentuje wszystkich żołnierzy poległych w służbie Francji składa kwiaty. Umieszcza również wieniec pod pomnikiem generała de Gaulle'a. W uroczystościach na Polach Elizejskich biorą udział weterani, inni politycy, zaproszenie goście z różnych krajów i wojsko. Podobne parady odbywają się w całym kraju, a w każdym mieście, każdej wsi przy pomnikach żołnierzy poległych podczas II wojny światowej składa się wieńce wyrażające hołd pamięci. W niektórych kościołach odbywają się nabożeństwa, gdzie kazania poświęcone są poległym bohaterom II wojny światowej.

8 maja wszędzie można zobaczyć trójkolorową flagę. Francuzi wywieszają je przed swoimi domami, zdobią one także urzędy, instytucje publiczne czy budynki rządowe. W mediach oczywiście wspomina się najważniejsze wydarzenia związane z II wojną światową, a także dyskutuje nad współczesną sytuacją Francji i Europy. Wszystko to, by uhonorować poległych, ale i by taka dramatyczna sytuacja nigdy już się nie powtórzyła.

Występowanie Dnia Zwycięstwa we Francji w innych latach

DzieńDataNazwa święta
Poniedziałek08.05.2023Dzień Zwycięstwa we Francji 2023
Środa08.05.2024Dzień Zwycięstwa we Francji 2024
Piątek08.05.2026Dzień Zwycięstwa we Francji 2026
Sobota08.05.2027Dzień Zwycięstwa we Francji 2027
Poniedziałek08.05.2028Dzień Zwycięstwa we Francji 2028
Wtorek08.05.2029Dzień Zwycięstwa we Francji 2029
Środa08.05.2030Dzień Zwycięstwa we Francji 2030
Czwartek08.05.2031Dzień Zwycięstwa we Francji 2031

Inne święta i obchody tego samego dnia w Polsce 🇵🇱 (w tym międzynarodowe)

Święta i obchody na świecie tego samego dnia

Święta i obchody w kolejnych dniach po 8 maja