Święto Pracy we Francji 2025

Do najbliższych obchodów Święta Pracy we Francji zostało 205 dni, czyli 6 miesięcy i 23 dni.

W 2025 roku Święto Pracy we Francji przypada na 1 maja (czwartek).

Francja należy do elity państw, dzięki którym uchwalono Dzień Pracy. To właśnie w Paryżu w 1889 roku na spotkaniu Drugiej Międzynarodówki doszło do milowego kroku walki o prawa robotnicze. Jaka jest historia tego święta we Francji? Jak wyglądają obchody? O tym w artykule.


Uchwalenie święta

Do uchwalenia Dnia Pracy przyczyniły się wydarzenia w Ameryce Północnej. Pod koniec XIX wieku przez Kanadę i Stany Zjednoczone przeszła fala protestów związanych z niegodnym traktowaniem robotników. Pracowali oni w niebezpiecznych warunkach, za kiepską pensję, nieadekwatną do liczby godzin. Szalę goryczy przelały wydarzenia z Chicago, znane jako Masakra na Haymarket Square. W maju 1886 roku w wyniku zamieszek zginęło tam 11 osób, wiele zostało rannych. Dla upamiętnienia tej tragedii, Druga Międzynarodówka (jednym z jej założycieli była Francja) w 1889 roku w Paryżu uchwaliła Dzień Pracy (po francusku Fête du Travail, nazywany jest też Fete du Muguet, czyli Dzień Majowy). Organizacja ta spotkała się z okazji setnej rocznicy Rewolucji Francuskiej i wystawy powszechnej. Za namową Julesa Guesde'a (to on wymyślił termin „Święto Pracy") i na wniosek Raymonda Lavigne, członkowie Drugiej Międzynarodówki ustalili, by 1 maja był dniem demonstracji mających na celu skrócenie dnia pracy do 8 godzin (48 godzin w tygodniu). Idea ta już rok później przyjęła się w wielu krajach, także we Francji. Demonstranci podczas parad przypinali do guzików czerwony trójkąt, aby odróżnić się od cywilów oraz podkreślić potrójne żądanie: 8 godzin pracy, 8 godzin snu, 8 godzin czasu wolnego.

Pierwszy Dzień Pracy we Francji obchodzono już w XVIII wieku. Od 1793 roku obowiązywał on przez kilka lat jako dodatek do kalendarza republikańskiego. Kalendarz obejmował 12 miesięcy po 30 dni, więc aby osiągnąć liczbę 365 dni dodano do niego 5 dni, jeden z nich był właśnie poświęcony pracy. Zwykle przypadał 19 września w kalendarzu gregoriańskim. Należy to jednak uznać za ciekawostkę, niezwiązaną ze współczesnym świętem.


Tragedia w Fourmies

1 maja 1891 roku w Fourmies, na północy Francji, demonstracja przybrała dramatyczny przebieg: policja strzelała do robotników i zabiła 10 osób, w tym dwójkę dzieci. To spowodowało, że 1 maja zakorzenił się w tradycji walki europejskich robotników o swoje prawa. Aktywiści na pamiątkę tego niepotrzebnego rozlewu krwi zamienili czerwony trójkąt na różę, tradycyjny kwiat północy – sukienkę przyozdobioną dziką różą nosiła na sobie Marie Blondeau, jedna z ofiar tragedii. Wkrótce różę zastąpiła konwalia, co było nawiązaniem do zwyczaju z okresu renesansu za czasów Karola IX, który ofiarowywał konwalię damom swojego dworu. Te kwiaty do dziś są symbolem święta, a w niektórych gminach istnieją specjalne przepisy, które pozwalają ludziom i wybranym organizacjom sprzedawać je bez konieczności płacenia podatku i przestrzegania przepisów dotyczących handlu detalicznego.

Jeden z najważniejszych celów Święta Pracy został we Francji zrealizowany 23 kwietnia 1919 roku. Senat ratyfikował wtedy ośmiogodzinny dzień pracy, a 1 maja stał się świętem państwowym pod nazwą Fete internationale des Travailleurs (Międzynarodowy Dzień Robotników). Podczas II wojny światowej reżim Vichy przemianował święto na Fete du Travail et de la Concorde sociale (Dzień Pracy i Jedności Społecznej). Marszałek Petain wykorzystał do tego motto „Praca, Rodzina, Ojczyzna". Rząd szukał dla Francji własnej drogi, odrzucając zarówno kapitalizm, jak i socjalizm. Rozwiązaniem dla reżimu petainistów miał być korporacjonizm, dlatego też przemianowano Międzynarodowy Dzień Robotników, który za bardzo kojarzył się z walką klasową. W okresie od 1944 do 1947 roku nie obchodzono 1 maja, przywrócono je 29 kwietnia 1948 roku i oficjalnie nazwano La Fete du Travail (Święto Pracy). Od tego czasu wydarzenie było okazją do prowadzenia kampanii dotyczącej praw pracowniczych, choć zdarzały się przerwy w obchodach spowodowane wojnami w Indochinach i Algierii.

Dzień Pracy jest świętem państwowym, a więc jest to dzień wolny od pracy, szkoły, większość firm, muzeów itp. są zamknięte.


Współczesne obchody Fête du Travail

Współcześnie parady i demonstracje odbywają się w największych miastach Francji, z których najważniejsze tradycyjnie mają miejsce w Paryżu. Związki zawodowe i inne organizacje często wykorzystują te wydarzenia również do kampanii na rzecz ogólnych praw człowieka, do demonstrowania przeciwko rasizmowi czy do podkreślania aktualnych problemów społecznych.

Przed ustanowieniem Święta Pracy we Francji 1 maja był dniem, który wypełniały różne uroczystości. Ładna pogoda sprzyjała organizowaniu potańcówek, wiele par szło na randki, ludzie spotykali się z członkami rodziny. Dziś jedną z „przyjemnych” tradycji Fête du Travail jest obdarowywanie bliskich bukietem kwiatów konwalii lub kwiatów róży. Zwyczaj ten jest szczególnie powszechny w regionie Île-de-France. Rodziny z dziećmi wstają wcześnie rano i idą do lasu, aby znaleźć kwiaty. Święto jest więc ciekawym połączeniem tradycji związanych z powitaniem wiosny oraz skutecznej walki o prawa pracownicze, Francuzi podchodzą więc do niego pozytywnie.

Występowanie Święta Pracy we Francji w innych latach

DzieńDataNazwa święta
Poniedziałek01.05.2023Święto Pracy we Francji 2023
Środa01.05.2024Święto Pracy we Francji 2024
Piątek01.05.2026Święto Pracy we Francji 2026
Sobota01.05.2027Święto Pracy we Francji 2027
Poniedziałek01.05.2028Święto Pracy we Francji 2028
Wtorek01.05.2029Święto Pracy we Francji 2029
Środa01.05.2030Święto Pracy we Francji 2030
Czwartek01.05.2031Święto Pracy we Francji 2031

Inne święta i obchody tego samego dnia w Polsce 🇵🇱 (w tym międzynarodowe)

Święta i obchody na świecie tego samego dnia

Święta i obchody w kolejnych dniach po 1 maja