Jak to często bywa w przypadku tak starych wynalazków, nie do końca wiadomo, kto wynalazł guziki. Ich pierwowzory znaleziono w cywilizacji doliny Indusu (2800-2600 rok p.n.e.), w rejonach Szkocji (2200-1800 rok p.n.e.) i w Chinach (2000-1500 rok p.n.e.). W dolinie Indusu guziki miały funkcję dekoracyjną i były robione z muszelek. Dopiero Rzymianie zaczęli traktować guziki jako formy zapięcia i stworzyli dziurki na guziki. W V wieku guziki stosowano już w Bizancjum do zapinania mankietów i w Egipcie do zapinania tunik. Popularność bardziej opiętych ubrań w XIII i XIV wieku zwiększyła też produkcję guzików. Ich funkcjonalność szczególnie poprawili Niemcy.
Guziki na przestrzeni lat zmieniały kształt, wygląd, były tworzone z różnych materiałów. Kilka z nich zapisało się nawet w historii. W 1768 roku, kiedy wojska rosyjskie zaatakowały Kraków, walczyli z nimi konfederaci barscy. Jednym z nich był Marcin Oracewicz, który próbował w walce zabić rosyjskiego oficera. Dwie kule nie dosięgnęły celu – wtedy członek bractwa zerwał z uniformu guzik, załadował nim pistolet i wystrzelił – trafił prosto w czaszkę. Chociaż w tym przypadku guzik przyczynił się do czyjejś śmierci, czasami potrafił też uratować życie. Andrew Jackson, zaledwie 7 prezydent USA pojedynkował się z plantatorem, kiedy kula wroga odbiła się od jego guzika i raniła go kilka centymetrów ponad sercem.
W średniowieczu guziki były używane tylko przez najbogatszych. Były robione ze złota i srebra. Biednym pozostawało drewno i kości. Najbogatsi przyozdabiali guziki kamieniami szlachetnymi. Podobno królowa Maria Stuart miała w swojej kolekcji aż czterysta guzików, każdy z rubinem pośrodku! Arystokracja i jej przesada w bogactwie guzików przyciągnęła aż uwagę Kościoła, który stwierdził, że taka przesada daje gwarancję pójścia do piekła. Właśnie dlatego amisze nie noszą guzików w ogóle – uważają je za przejaw dumy.
Data święta nie jest przypadkowa – jest to dwunasty dzień dwunastego miesiąca. Guziki są sprzedawane właśnie tuzinami albo grossami (12x12=144). Patronem guzikarzy jest św. Mikołaj z Miry, który obchodzi swoje święto 6 grudnia. Święto powstało z polskiej inicjatywy, w USA jest obchodzone 16 listopada.
Poszukaj ciekawych guzików
Czasami w naszym własnym domu można znaleźć wiele skarbów. Warto popytać też dziadków – może mają gdzieś na strychu stare guziki? To też świetna okazja do odwiedzenia Muzeum Guzika, w którego zbiorach znajdziemy guziki sławnych osób.
Zgoda na wykorzystanie Twoich danych osobowych w celach
Spersonalizowane reklamy i treści, pomiar reklam i treści, opinie odbiorców, rozwój produktu
Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
Twoje dane osobowe będą przetwarzane, a informacje z Twojego urządzenia (pliki cookie, unikalne identyfikatory itp.) mogą być wyświetlane i zapisywane przez zewnętrznych dostawców lub im udostępniane. Mogą też być wykorzystywane przez tę witrynę. Niektórzy dostawcy mogą przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie uzasadnionego interesu. Możesz się na to nie zgodzić, zmieniając opcje poniżej. Link umożliwiający wycofanie zgody znajdziesz u dołu tej strony