Do najbliższych obchodów Światowego Dnia Pamięci o Zagładzie Romów zostały 123 dni, czyli 4 miesiące i 1 dzień.
W 2023 roku Światowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów przypada na 2 sierpnia (środa).
Światowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów został ustanowiony przez Sejm RP 29 lipca 2001 roku. Honorowym patronem Święta jest prezydent Polski. Dzień upamiętnia tragiczne wydarzenie w historii Romów, likwidację w 1944 roku KL Auschwitz II-Birkenau romskiego obozu rodzinnego – Zigeunerlager.
Romowie stanowili trzecią pod względem liczebności grupę deportowanych do Auschwitz, więcej zginęło tylko Żydów i Polaków. Niemcy już w 1929 roku założyli Centralne Biuro do Zwalczania Cyganów w Niemczech, a gdy w 1933 roku do władzy doszli naziści, Romowie pozbawiani byli podstawowych praw. Po wybuchu wojny zaczęto wprowadzać w życie plan eksterminacji Romów. Pierwsi do KL Auschwitz-Birkenau trafili w 1941 roku. W 1943 roku powstał obóz rodzinny dla Cyganów Zigeunerfamilienlager, co zapoczątkowało masowe mordy na przedstawicielach tej grupy etnicznej.
W nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 roku Niemcy zabili w komorach gazowych Birkenau 2897 romskich dzieci, kobiet i mężczyzn. Przed dokonaniem zagłady z obozu usunięto cały personel i przeniesiono 884 młodych, zdolnych do pracy Sinti i Romów do obozu w Buchenwaldzie oraz 473 młode kobiety do Ravensbruck. Po relokacji więźniów, Niemcy ogłosili „Lagersperre”, a do obozu przybyła grupa esesmanów, która poleciła wszystkim Sinti i Romom wyjść z baraków i ustawić się w szeregu. W obozie wybuchła panika, a ci którzy próbowali ukryć się w barakach, byli natychmiast wyprowadzani z kryjówek. Po apelu wieczornym prawie 3 tys. osób (głównie kobiety, dzieci i osoby starsze) zostało wywiezionych samochodami ciężarowymi do komór gazowych w krematorium V, gdzie zostali wszyscy zamordowani. Ciała ofiar spalono w dołach obok krematorium.
W dniach 21 – 23 listopada 1996 roku w Oświęcimiu z inicjatywy Stowarzyszenia Romów w Polsce zorganizowano konferencję „Zagłada-Pamięć- Nadzieja”, w której uczestniczyli romscy liderzy z dziesięciu państw Europy i Stanów Zjednoczonych. Efektem obrad było przyjęcie proklamacji ustanawiającej 2 sierpnia każdego roku „Międzynarodowym Dniem Pamięci o Zagładzie Romów”.
W ramach obchodów Dnia organizowane są uroczystości upamiętniające tragiczne wydarzenie. Od 1997 roku w Muzeum Auschwitz Birkenau inicjowane są spotkania z przedstawicielami Romów i reprezentantami rządów państw Europy. Celem spotkań jest uczczenie pamięci okrutnie zamordowanych Romów w Holokauście. Głównym organizatorem obchodów jest Stowarzyszenie Romów w Polsce. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów jest jedną z najważniejszych uroczystości w kulturze romskiej, zaś Zigeunerlager stał się symbolem cierpienia oraz śmierci ofiar romskiego Holokaustu. Według szacunków, do KL Auschwitz-Birkenau wywieziono łącznie ok. 23 tysięcy Romów, przeżyło zaledwie 2 tysiące osób. Wśród Romów z Europy nie ma rodziny, która nie straciłaby w czasie II wojny światowej kogoś bliskiego.