Światowy Dzień Gleby 2024

Do najbliższych obchodów Światowego Dnia Gleby zostało 261 dni, czyli 8 miesięcy i 17 dni.

W 2024 roku Światowy Dzień Gleby przypada na 5 grudnia (czwartek).

Walka z zanieczyszczeniem środowiska i przyrody to temat często poruszany na forum ONZ czy w opinii publicznej. Niektóre z ludzkich zaniedbań są widoczne dla każdego z nas, choćby zmniejszająca się populacja gatunków zwierząt, zabrudzone zbiorniki wodne czy wycięte lasy. W przypadku gleby jest trochę inaczej, więc pewnie nie każdy wie, że już jedna trzecia światowych gleb jest zdegradowana. Jeśli skonfrontujemy to z rosnącą liczbą ludności (w 2050 roku populacja ma wynieść 9 miliardów), to nieurodzajna gleba jest problemem ogólnoświatowym, wpływającym na zatruwanie spożywanego przez nas jedzenia, wody, i powietrza, którym oddychamy.

Większość zanieczyszczeń pochodzi oczywiście z działalności człowieka, w tym niezrównoważonych praktyk rolniczych, działalności przemysłowej i wydobycia, nieoczyszczonych odpadów miejskich i innych praktyk nieprzyjaznych dla środowiska.


Historia Światowego Dnia Gleby

Pierwsze głośniejsze inicjatywy mające na celu uchwalenie Światowego Dnia Gleby (World Soil Day) pojawiły się w 2002 roku za sprawą Międzynarodowej Unii Towarzystw Gleboznawczych. Wydarzenie to miało podkreślić znaczenie gleby jako kluczowego elementu systemu przyrodniczego, przyczyniającego się do dobrobytu ludzi. Od 2012 roku obchody organizowane są przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa i Globalnego Partnerstwa dla Gleb (Food and Agriculture Organization of the United Nations, w skrócie FAO). Ostatecznie w grudniu 2013 roku 68. Zgromadzenie Ogólne ONZ ogłosiło 5 grudnia Światowym Dniem Gleby. Duże zasługi dla uchwalenia święta i generalnie dla ochrony gleb i rozwoju rolnictwa miał król Tajlandii Bhumibol Adulyadej, i to właśnie w dniu jego urodzin obchodzony jest World Soil Day. Jego pamięci została też poświęcona edycja z 2016 roku.

Obchody Światowego Dnia Gleby

Obchody Światowego Dnia Gleby to przede wszystkim uświadamianie społeczeństwa na temat ochrony gleb. Każdej edycji towarzyszy konkretne motto, m. in. „Zatrzymaj erozję gleby, ocal naszą przyszłość!”, „Bądź rozwiązaniem problemu zanieczyszczenia gleby”, „Troska o planetę zaczyna się od zera ”, „Zdrowe gleby dla zdrowego życia”. W siedzibie FAO w Rzymie prowadzone są dyskusje i konferencje na temat możliwości polepszenia stanu gleb. W święto angażują się również szkoły, gdzie przeprowadzane są zajęcia tematyczne. Organizatorzy święta zachęcają do aktywności w mediach społecznościowych, wystarczy wrzucić hasztag związany z wydarzeniem, np. #StopSoilErosion.

5 grudnia przyznawane są także nagrody ludziom i instytucjom, którzy w zacny sposób przyczynili się do ochrony światowych gleb. World Soil Day Award sponsorowana jest przez Królestwo Tajlandii. Na przykład w 2018 roku otrzymała ją organizacja Practical Action Bangladesz, która zorganizowała m.in. kolorowe wiece oraz ceremonię „Soil Care Award ”. Glinka World Soil Prize to drugi z plebiscytów, którego wyniki ogłaszane są w dniu Światowego Dnia Gleby. Wyróżnione nią zostało m. in. Argentyńskie Stowarzyszenie Rolników bez Upraw z Argentyny, które prowadzi badania wskaźników różnorodności biologicznej gleby. W 2018 roku nagrodę dostał natomiast profesor Rattan Lalo za ponad 50 letnia pracę nad zrównoważonym gospodarowaniem glebą.