Mikołajki 2022

6 grudnia obchodzimy dzień świętego Mikołaja, czyli Mikołajki. Święto zostało ustanowione w celu uczczenia pamięci biskupa Mikołaja z Miry. Według legendy, biskup umożliwił trzem ubogim pannom wyjście za mąż, ponieważ dyskretnie podrzucił im posag, który pozwolił na poślubienie wybranka. Święty Mikołaj jest także opiekunem wdów i sierot oraz prześladowanych. Jego postać obrosła w wiele legend, które stanowią potwierdzenie świętości. Podania przekazują informacje o licznych uzdrowieniach oraz niesionej przez św. Mikołaja bezinteresownej pomocy. Za czasów cesarza Justyniana, w Konstantynopolu zbudowano bazylikę dla uhonorowania biskupa Mikołaja. W tym czasie kult św. Mikołaja był jednym z najbardziej powszechnych w kościele chrześcijańskim.

W Polsce zwyczaj wręczania prezentów pojawił się w tekstach z XVIII wieku. Dzieci otrzymywały od dorosłych owoce, słodycze oraz dewocjonalia. Obecnie w nocy z 5 na 6 grudnia podkłada się dzieciom prezenty pod poduszkę, do buta lub umieszcza się upominki w dużej skarpecie. Ten zwyczaj został spopularyzowany w główniej mierze dzięki kulturze amerykańskiej.
Tradycja podrzucania prezentów powszechna jest na przykład w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii czy Szwecji. W Czechach zwyczaj wręczania upominków pochodzi od czasów średniowiecza, kiedy to zamaskowani uczestnicy procesji w wigilię święta św. Mikołaja (5 grudnia) obchodzili wszystkie domy w mieście roznosząc prezenty.

Obecna wersja św. Mikołaja została spopularyzowana przez holenderskich Protestantów Nowego Amsterdamu. Według tego zwyczaju grzeczne dzieci otrzymywały nagrodę od mitycznego magika, zaś za nieposłuszeństwo dzieci spotykała kara. Wizerunek św. Mikołaja jako starszego pana ubranego w czerwony płaszcz wywodzi się z mitologii germańskiej. Najprawdopodobniej pierwowzorem był bóg Thor symbolizujący potęgę siły i wędrujący powozem ciągniętym przez kozły.

Współczesne Mikołajki w dużej mierze zostały skomercjalizowane przez ogromne koncerny. Wizerunek św. Mikołaja doskonale wpływa na sprzedaż produktów, ale idea tradycji wciąż jest żywa. To dzień, który przypomina o okazywaniu bliźnim miłości i bezinteresowności.