Obchody Zwiastowania Bogurodzicy w Kościele Prawosławnym były 20 dni temu.
W 2024 roku obchody Zwiastowania Bogurodzicy w Kościele Prawosławnym przypadły na 7 kwietnia (niedziela).
Wyznawcy Kościoła prawosławnego 7 kwietnia obchodzą Błahowieszczenije Prieswiatoj Bohorodicy, czyli Zwiastowanie Przenajświętszej Bogurodzicy. To święto, które ustanowiono na pamiątkę przekazania dobrej nowiny Najświętszej Maryi Pannie przez Archanioła Gabriela.
Zwiastowanie w Biblii
Zwiastowanie Przenajświętszej Bogurodzicy to wydarzenie, o którym pisze w swojej Ewangelii św. Łukasz. Apostoł nie podaje jednak zbyt wielu szczegółów, wiadomo że miało ono miejsce w Nazarecie, gdzie mieszkała Maryja. Kobiecie objawił się Archanioł Gabriel i powierzył bardzo odpowiedzialne zadanie: narodziny Syna Bożego. Anioł wypowiedział też znamienne słowa „Pan będzie z tobą”, które można rozumieć dwojako, że Bóg będzie się nią opiekował, ale i ona sama będzie nosiła w łonie jego dziecko. Maryja dziewięć miesięcy później urodziła Jezusa, przez co Święto Zwiastowania uważane jest za jedno z najbardziej radosnych wydarzeń w Kościele prawosławnym.
Historia święta
Kult Zwiastowania był obecny już w czasach apostolskich, zanim został oficjalnie potwierdzony przez Kościół, świadczy o tym m. in. wybudowanie bazyliki Zwiastowania już w IV wieku w Nazarecie, w miejscu w którym Archanioł Gabriel przepowiedział Maryi, że stanie się Matką Syna Bożego. Pierwsze wzmianki o powołaniu święta pojawiły się na chrześcijańskim Wschodzie w VI wieku w Konstantynopolu i Antiochii oraz w VII w Jerozolimie. Dawniej nazywane było „Początkiem Odkupienia" i „Zwiastowaniem o Chrystusie", obecnie jego pełna nazwa to Wielkie Święto Zwiastowania Najświętszej Pani naszej Bogurodzicy i zawsze Dziewicy Maryi.
Jeśli chodzi o termin święta, to istnieją dwie teorie. Pierwsza, najbardziej logiczna, wskazuje na okres równy dziewięciu miesięcy od dnia urodzenia Jezusa, czyli dla Kościoła bizantyjskiego jest to 7 stycznia. Drugą z teorii forsowało wielu autorów kościelnych, m. in. Atanazy Wielki i Anastazjusz z Antiochii, odnosi się ona do legendy w których Bóg stworzył człowieka 7 kwietnia.
Wyjątkowe święto, Kyriopascha
Błahowieszczenije Prieswiatoj Bohorodicy to drugie z najważniejszych świat ortodoksyjnych, ustępuje jedynie Zmartwychwstaniu Pańskim. Choć należy do Dwunastu Wielkich Świąt, to w przeciwieństwie do nich nie jest poprzedzone dłuższym okresem przygotowawczym, ani poświątecznym. Z pewnością należy jednak do najbardziej uwarunkowanych, bowiem porządek nabożeństw oraz termin obchodzenia dnia przedświątecznego zależy od tego, kiedy przypada ono w danym roku liturgicznym. Wyznawcy obrządku bizantyjskiego święta obchodzą dokładnie w tych dniach, kiedy następują, dlatego raz na kilkadziesiąt lat dochodzi do nietypowej sytuacji. Zwiastowanie przypada na dzień Zmartwychwstania Pańskiego, a prawosławni nazywają ten dzień KyrioPaschą. Celebrans odczytuje wtedy specjalne teksty liturgiczne. Nawet gdy święto przypadnie w ten sam dzień co Wielki Piątek, odprawiana jest liturgia Boża św. Jana Chryzostoma. To pokazuje, że w Cerkwi jest to naprawdę ważne wydarzenie. Ostatnia Kyriopascha w kalendarzu juliańskim przypadła w 1991 roku, następne będą w latach 2075, 2086 i 2159. W kalendarzu gregoriańskim to wydarzenie zanotowano w 1951 roku, kolejne nastąpią w 2035, 2046 i 2103 roku. Nie zdarzyło się jeszcze, by w obu kalendarzach zbiegła się Kyriopascha. Ten dzień jednak nadejdzie, ale dopiero w 6700 roku.
Zwyczaje
Najczęściej w Cerwki w ramach obchodów święta celebrans odprawia 7 kwietnia nabożeństwo, na którym nieszpory połączone są z Liturgią św. Jana Chryzostoma.
W trakcie Eucharystii odczytywane są dwa teksty biblijne. Pierwszy z nich to fragment z Listu do Hebrajczyków o Chrystusie, natomiast Ewangelia św. Łukasza opisuje Zwiastowanie oraz wspomina poczęcie św. Jana Chrzciciela, które jego matce św. Elżbiecie także przepowiedział Gabriel. W dniu poświątecznym Zwiastowania Bogurodzicy wspomina się właśnie Archanioła, zgodnie z bizantyjskim zwyczajem honorowania w dni poświąteczne zasłużonych członków Kościoła.
Jedną z tradycji Błahowieszczenije Prieswiatoj Bohorodicy jest wypuszczanie na wolność ptaków, co symbolizuje wyzwolenie ludzi z grzechu i wiecznej śmierci. Na Podlasiu dawniej popularny był zwyczaj pieczenia „busłowych" czyli drożdżowych bułeczek w kształcie bocianich łap. Obecnie jest on rzadziej spotykany, ale próbuje się go przywrócić do łask. Zgodnie z tradycją, w trakcie święta wierni muszą powstrzymać się od pracy, choćby nawet najlżejszej.
W Polsce Zwiastowanie Bogurodzicy szczególnie obchodzone jest w Supraslu, w powiecie białostockim. Znajduje się tam bowiem gotycka cerkiew pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Do tej miejscowości udają się pielgrzymki z różnych stron Podlasia.