Dzień Plutona (Pluto Day) przypada 18 lutego, data ta nawiązuję do rocznicy odkrycia tej planety karłowatej przez amerykańskiego astronoma Clyde’a Tombaugha w 1930 roku.
Odkrycie Plutona Clyde Tombaugh, pracownik Lowell Observatory w Arizonie, historycznego odkrycia dokonał 18 lutego 1930 roku. W dużej mierze bazował na pracy swojego szefa Percivala Lowella. Amerykanin, podobnie jak i wielu innych astronomów, próbował znaleźć ostatnią planetę Układu Słonecznego. W 1915 roku zaobserwował zaburzenia w ruchu Neptuna i Urana, a obiekt który był tego przyczyną nazwał Planetą X. Wskazał także jej hipotetyczne położenie, zmarł jednak rok później. Pracę kontynuował jego asystent Clyde Tombaugh i na podstawie badań Lowella w lutym 1930 roku odkrył Plutona. Oficjalnie informacje przekazano w marcu. Dziś wiadomo, że za zaburzenia ruchu Neptuna odpowiadał błąd w oszacowaniu jego masy, a zestawienie tego z Planetą X było zbiegiem okoliczności. W 2006 roku uznano również, że Pluton jednak nie jest dziewiątą planetą Układu Słonecznego (piszemy o tym niżej).
Problem z nazwą? Zapytajcie jedenastolatki! Ciekawostkę stanowił proces nadania nazwy nowej planecie. Podawano różne propozycje, jak Zeus, Minewra, Herkules, Kosmos czy Wulkan, ale najbardziej spodobała się propozycja jedenastoletniej Veneti Burney. która fascynowała się mitologią klasyczną. Dziewczynka stwierdziła, że skoro planeta położona jest daleko, na krańcach poznawalnego Układu Słonecznego, i panuje tam mróz, pasować będzie nazwa Pluton, od imienia rzymskiego boga zaświatów. Obiekt dodatkowo oznaczono symbolem stworzonym z połączeń liter P i L – to inicjały Percivala Lowella. Kilka miesięcy później Walt Disney wykorzystał ten pomysł i stworzył psa Pluto.
Zdegradowanie Plutona Do 2006 roku Pluton był oficjalnie uznawany za dziewiątą planetę Układu Słonecznego. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zmieniła jednak ten status, przypisując odkrycie Clyde’a Tombaugha do kategorii planet karłowatych. To bezprecedensowe wydarzenie ma nawet swój własny odnośnik w kalendarzu świąt nietypowych - 24 sierpnia obchodzimy
Dzień Zdegradowania Plutona.
Wbrew nazwie, planety karłowate nie są planetami, to obiekty pośrednie między nimi a małymi ciałami niebieskimi. Zgodnie z klasyczną definicją, planeta m. in. musi krążyć wokół Słońca, mieć kulisty kształt i być dominującym obiektem we własnym obszarze kosmicznym. Pluton nie jest wystarczająco masywny, by oczyścić swoją orbitę z innych ciał.
Dziewiątą planeta Układu Słonecznego, jeśli istnieje, znajduje się przynajmniej 55 au od Słońca, poza Pasem Kupiera.
Co wiemy o Plutonie? W 1978 roku odkryto największego satelitę Plutona, Charona. Jego odkrywcą był James Christy. Zgodnie z obecną wiedzą, Pluton posiada pięć naturalnych satelitów, pozostałe to Styks, Nix, Kerberos i Hydra.
Najnowsze informacje naukowców o Plutonie pochodzą z 2015 roku, kiedy w jego okolice dotarła sonda New Horizons. Tak więc jego powierzchnia (oraz jego największej satelity) pokryta jest zamarzniętym metanem. Temperatura sięga nawet do -240 stopni Celsjusza. Średnica Plutona wynosi 2360 km, czyli dwie trzecie średnicy Księżyca. Jeden dzień na tej planecie karłowatej odpowiada 6,4 dnia na Ziemi. Krajobraz to równiny otoczone obszarami górzystymi o wysokości 3 tysięcy metrów (ich wiek oszacowano na 100 mln lat), a całość skuta jest lodem. Sonda zarejestrowała także ciekawą strukturę na powierzchni planety karłowatej, wyróżniającą się jasnym kolorem, małą liczbą kraterów i kształtem serca. Serce na Plutonie nazwano Regionem Tombaugha na cześć odkrywcy.
Dzień Plutona Dzień Plutona przypada 18 lutego, a więc w rocznicę jego odkrycia przez Clyde’a Tombaugha. Święto ma na celu upamiętnić to historyczne wydarzenie i szerzyć informacje na temat tej planety karłowatej, ale jest też dobrą promocją astronomii. 18 luty może być dla niektórych osób początkiem ciekawej przygody, jaką będzie poznawanie tajemnic kosmosu i astronomii. To magiczny świat, który potrafi wciągnąć na dobre. Warto więc przejrzeć zdjęcia Plutona i innych fascynujących obiektów w przestrzeni kosmicznej, poczytać o gwiazdach, obejrzeć dokumenty czy odwiedzić najbliższe planetarium. Bardzo możliwe, że z okazji Dnia Plutona odbywa się tam specjalne wydarzenie.