Uroczystość św. Wojciecha 2025

Św. Wojciech jest jednym z głównych patronów Polski (oraz Czech), zasłużył się swoją bezkompromisową postawą wycelowaną w niemoralną władzę, ale i działalnością na rzecz biednych czy pokrzywdzonych. Jego święto przypada 23 kwietnia, a największe wydarzenie z tej okazji odbywa się w Gnieźnie.

Św. Wojciech – patron Polski

Św. Wojciech, czyli Wojciech Sławnikowic, urodził się w czeskich Libicach około 956 roku. Jako dziecko był chorowity, dlatego rodzice złożyli śluby, że jeśli ich syn wyzdrowieje, oddadzą go do zakonu. Tak też się stało, a Wojciech udał się do Magdeburga, gdzie przyjął imię Adalbert na cześć swojego arcybiskupa. Pod takim imieniem jest znany w świecie zachodnim. Jego kolejne życiowe przystanki biegły przez Pragę, której nieoczekiwanie został biskupem, klasztor benedyktyński św. Bonifacego i Aleksego na rzymskim Awentynie i ponownie stolicę Czech. Dał się poznać jako człowiek hojny, dobry, ale i bezkompromisowy - odważnie sprzeciwiał się wszelkim niesprawiedliwościom, niemoralnemu zachowaniu, nawet ze strony władz. Odwiedzał więzienia, budował kościoły, wspierał biednych i pokrzywdzonych.

Kiedy skonfliktował się z diecezjanami, postanowił zająć się nawracaniem ludzi. Za cel obrał pogańskie plemię Prusów, gdzie udał się w towarzystwie Radzyma Gaudentego i subdiakona Benedykta Bogusza. W drodze na misję był gościem w Gnieźnie u księcia Bolesława Chrobrego, a dziś jest patronem tamtejszej diecezji. Św. Wojciechowi nie udało się nawrócić pogan, co więcej, naraził się na ich gniew. 23 kwietnia 997 roku po mszy odprawionej przez duchownego Prusowie zabili go w wyjątkowo okrutny sposób – przebili włóczniami jego ciało, odcięli głowę i wbili na żerdź. Radzyma i Boguszę wypuszczono, by przekazał Chrobremu propozycję wykupienia zwłok. Zgodnie z legendą książę zapłacił złotem, a relikwie św. Wojciecha złożył w kościele na Wzgórzu Lecha. Ku jego czci powstały słynne drzwi gnieźnieńskie, gdzie na 18 płaskorzeźbach wykonanych w brązie można podziwiać sceny z życia św. Wojciecha.

Obchody uroczystości św. Wojciecha

Św. Wojciech jest jednym z trzech głównych patronów naszego kraju (wraz z NMP Królową Polski i św. Stanisławem ze Szczepanowa) oraz diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, elbląskiej, gdańskiej i gnieźnieńskiej. To właśnie w pierwszej stolicy Polski mają miejsce uroczyste obchody odpustowe z okazji wspomnienia św. Wojciecha, które trwają przez cały tydzień. Do Gniezna z całego kraju przyjeżdżają wierni, duchowni, przedstawiciele władz państwowych oraz najróżniejszych organizacji, nie brakuje też gości z zagranicy.

23 kwietnia uroczystości św. Wojciecha inauguruje msza w intencji mieszkańców Gniezna. Główne obchody tradycyjnie rozpoczynają się w weekend, wieczornymi nieszporami o św. Wojciechu w bazylice prymasowskiej. Później ulicami miasta przechodzi procesja z relikwiami świętego, celem jest kościół św. Michała Archanioła na Wzgórzu Zbarskim. Tam swoje wystąpienia mają zaproszeni biskupi z zagranicy. W niedzielę procesja prowadzi z powrotem do katedry, a na Placu św. Wojciecha odbywa się uroczysta msza odpustowa. W jej trakcie Nuncjusz Apostolski w Polsce święci i nakłada krzyże misyjne duchownym, którzy przygotowują się do posługi misjonarskiej.

Uroczystościom odpustowym tradycyjnie towarzyszy też pielgrzymka młodzieży i misjonarzy do grobu patrona. W całym mieście organizowane są również różne atrakcje, w tym coroczny jarmark, koncerty, piknik rodzinny, wystawy czy degustacje przysmaków.

Gniezno to niejedyne miasto w Polsce, gdzie celebruje się uroczystości związane ze św. Wojciechem. Wiele dzieje się również w Gdańsku, jest on patronem tamtejszej diecezji. Z okazji wspomnienia pielgrzymki z relikwiami udają na Wzgórze św. Wojciecha, gdzie odbywa się kulminacyjna, uroczysta msza święta.