Zgodnie z tradycją Dzień Kolejarza jest okazją do zaprezentowania historii kolei, codziennej pracy kolejarzy oraz wręczenia nagród i odznaczeń pracownikom za wzorowe oraz sumienne wykonywanie pracy, Krzyżem Zasługi oraz odznaką honorową Zasłużony dla Kolejnictwa, która została ustanowiona przez Radę Ministrów w 2000 roku. W Dniu Kolejarza także organizowane są pielgrzymki na Jasną Górę i do różnych sanktuariów. W uroczystościach biorą udział pracownicy wraz z rodzinami oraz sympatycy kolei, pociągów.
W Polsce kolei istnieje od 1842 roku. Długość linii kolejowych PKP PLK wynosi ponad 22 tys. kilometrów. Państwowa sieć kolejowa na terenie Polski stanowi 97% z ogólnej sieci kolejowej. Sieć kolejowa dzieli się na linie o znaczeniu państwowym (około 12 tys. km) oraz na linie o znaczeniu lokalnym. Linie o znaczeniu państwowym zostały określone przez Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 grudnia 2004 roku, w sprawie wykazu linii kolejowych, które z różnych względów mają znaczenie państwowe. Przez teren Polski również przechodzą linię kolejowe o znaczeniu dla międzynarodowych tranzytów kolejowych. Linie kolejowe o znaczeniu międzynarodowym objęte są umowami o liniach AGC i AGTC.
Aktualnie, w sieci PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. używanych jest około 1 600 stacji, zaś w ciągach linii kolejowych znajduje się ponad 14 500 skrzyżowań z drogami kołowymi i przejść dla pieszych.