Enigma po grecku oznacza „zagadkę”. Słowo to więc idealnie pasuje do maszyny przypominającą przenośną maszynę do pisania, której głównym zadaniem było szyfrowanie i deszyfrowanie wiadomości. W czasie II wojny światowej Enigma była wykorzystywana przez siły zbrojne oraz służby wywiadowcze Niemiec i innych państw. Gdy próby odszyfrowania przekazywanych wiadomości zakończyły się porażką, kpt. Maksymilian Ciężki zaproponował współpracę Wydziałowi Matematyki Uniwersytetu Poznańskiego, na którym zorganizowano kursy dekryptażu. Początkowo w szkoleniach uczestniczyło 26 osób, z których po czterech latach pozostało trzech. Absolwenci Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego UAM, genialni matematycy i kryptolodzy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki oraz Henryk Zygalski dokonali 14 grudnia 1932 roku złamania szyfru Enigmy.
W wielu miejscach Polski i na świecie znajdują się pomniki oraz tablice upamiętniające polskich kryptologów, na przykład w Poznaniu, Bydgoszczy lub w Bletchley Park. W 2000 roku przyznano pośmiertnie Marianowi Rejewskiemu, Jerzemu Różyckiemu oraz Henrykowi Zygalskiemu jedno z najwyższych polskich odznaczeń cywilnych, Order Odrodzenia Polski. W Polsce maszynę szyfrującą Enigmę można zobaczyć w Muzeum Techniki i w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Wojska w Białymstoku, Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu oraz w izbie muzealnej Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Emowie.
Od 25 stycznia 2008 roku Dzień Kryptologii stał się początkiem corocznych wykładów z informatyki, imienia najsłynniejszych kryptologów. Przed inauguracją odczytów następuje złożenie kwiatów pod ich pomnikiem umiejscowionym naprzeciwko Centrum Kultury „Zamek”, gdzie mieścił się w okresie międzywojennym Wydział Matematyczno-Przyrodniczy UAM. Dzień Kryptologii stanowi wyraz pamięci i wdzięczności dokonaniom kryptologów, dzięki którym alianci mogli odnieść znaczące sukcesy oraz zapobiec śmierci wielu ofiar.