Należy pamiętać, że wiele świąt kościelnych zostało nałożonych na dawne obrzędy pogańskie jako sposób zachęcenia lub zmuszenia do praktykowania nowych wierzeń. Jednak, mimo upływu wielu lat dawne obrzędy pogańskie mocno zakorzeniły się w świadomości ludzkiej i nadal, choć często w zmienionej formie są praktykowane. W Dniu Niedźwiedzia celebrowano to zwierzę symbolizujące duszę oraz istotę Ziemi. Wierzono, że w tym dniu niedźwiedzie będące w trakcie zimowego snu przewracając się na drugi bok znaczą w ten sposób przełom zimowego czasu lub wychodząc z legowisk sprawdzają czas nadejścia wiosny. Wiara o budzeniu się niedźwiedzi na obchody Matki Bożej Gromniczej objaśniana była jako przekonanie o długości snu niedźwiedzia, który trwał 40 dni, stąd według obliczeń przesilenie zimowe miało trwać do 2 lutego. Niedźwiedź zatem był traktowany jako zwierzę zarządzające czasem i następstwem pór roku.
A jak obchodzono ten dzień? Według podań, w różnych miejscowościach święto przybierało orgiastyczny charakter, w którym mężczyźni przebierając się w skóry i maski niedźwiedzia napadali na dziewczęta. Dzień Niedźwiedzia należy do „świąt pośrednich” obok innych obchodów pogańskich (na przykład 1 maja obchodzono Noc Walpurgii i Beltaine) związanych z przesileniem i zrównaniem słonecznym. Dzień Niedźwiedzia obchodzony był w wielu krajach i celebrowano nie tylko przesilenie wiosenne, ale także początek snu niedźwiedzi oraz czas budzenia się tych zwierząt ze snu zimowego. Każde święto związane było z obrzędami, na przykład na terenie Polski i Białorusi obchodzono święto zwane „komajedzicą”. W przeddzień 24 marca przygotowywano specjalne potrawy (suszoną rzepę, kisiel owsiany oraz komy – bryłki rozgniecionego grochu), następnie uczestnicy obrzędu po spożyciu potraw, kładli się na ziemi i przewracając się na boki, próbowali ułatwić niedźwiedziowi pobudkę ze snu zimowego. Należy pamiętać, że większość zwyczajów dotyczących niedźwiedzi miało charakter magiczny i nawiązywało do pozyskania pewnych cech niedźwiedzich, na przykład siły lub mocy. Niewątpliwie, to zwierzę w dawnych czasach miało ogromny wpływ na wierzenia pogańskie i postrzeganie zjawisk przyrodniczych przez ludność.