Ofiarowanie Pańskie jest świętem chrześcijańskim, upamiętniającym ofiarowanie Jezusa Chrystusa w Świątyni Jerozolimskiej, zgodnie z prawem Mojżeszowym. Według nakazu, każdy pierworodny chłopiec miałby zostać w Świątyni ofiarowany Bogu. Był to gest symboliczny, nawiązujący do poświęcenia Bogu najdroższej osoby dla rodziców. W zamian ofiarowywano parę synogarlic lub dwa młode gołębie.
W polskiej tradycji święto Ofiarowania Pańskiego nazywane jest świętem Matki Boskiej Gromniczej lub Oczyszczeniem Najświętszej Maryi Panny. Obecnie szczególne znaczenie w święcie posiada Chrystus, który jest „światłością świata” i „światłem na oświecenie pogan”.
Święto związane jest z tradycyjnymi obchodami. Od IX wieku, wierni w tym dniu przynoszą do kościoła świece, zwane gromnicami, aby uzyskać błogosławieństwo. Nazwa pochodzi od słowa „grom”, gdyż zazwyczaj świeca była zapalana w trakcie burzy w celu oddalenia niebezpieczeństwa. Procesja kościelna z płonącymi gromnicami symbolizuje nowe kroczenie przez życie w jedności z Jezusem i w blasku jego ewangelii. Również zapalenie gromnicy i wkładanie jej w ręce umierającej osobie, oznacza spotkanie z Jezusem Chrystusem.
Gromnica od wieków miała szczególne znaczenie w tradycji polskiej. Wierzono, że świeca potrafi uchronić przed wszelkim złem i niebezpieczeństwem. Zgaszoną gromnicą okadzono dom, chroniąc w ten sposób rodzinę przed chorobami. Wierzono także, że gromnica potrafi odgonić dzikie zwierzęta, zwłaszcza watahę wilków. Po przyniesieniu świecy z kościoła w dniu 2 lutego, gromnicą wypalano na tragarzu bądź górnej części drzwi krzyżyk. Również uważano, że trzy krople wosku, które upadną na dłoń podczas kreślenia krzyża oznaczają szczególną opiekę Maryi nad daną osobą. W domu po przyniesieniu z kościoła gromnicy zapalano od niej trzy małe świeczki i tej osobie, której zgasła pierwsza świeczka wróżono najszybszą śmierć. Najczęściej gromnica znajdowała się wraz z poświęconą palmą wielkanocną w głównej izbie, w najważniejszym miejscu. W czasie maryjnych świąt, gromnica była przystrajana wiankami kwiatów i zapalana przed obrazem Matki Bożej.
W pierwszej połowie XX wieku święto było oficjalnie dniem wolnym od pracy. Dopiero w 1951 roku zostało zniesione i od tamtego czasu jest dość powszechnym świętem zwyczajowym. W okresie międzywojennym ówczesny Prezydent RP Stanisław Wojciechowski w rozporządzeniu z dnia 15 listopada o dniach świątecznych nie ujął tego święta na liście. Na skutek protestów, kilka miesięcy później, 18 marca 1925 r. przywrócono święto jako oficjalny dzień świąteczny. W ustawie użyto nazwy Oczyszczenie Najświętszej Marji Panny (dawniej używano nieco innej pisowni). Tą ustawą przywrócono także obchody
Poniedziałku Wielkanocnego,
Poniedziałku Zielonoświatkowego oraz drugi dzień
Bożego Narodzenia.