Do najbliższych obchodów Wszystkich Świętych zostało 31 dni, czyli 1 miesiąc i 1 dzień.
W 2023 roku Wszystkich Świętych na Litwie przypada na 1 listopada (środa).
Data obchodzenia Dnia Zmarłych 1 listopada ma wymiar powszechny tzn. jest ono celebrowane w każdym kraju katolickim. Wśród naszych litewskich sąsiadów koło 80% wyznaje katolicyzm.
Zwyczaj Wszystkich Świętych i jego dawne obchody
Początki Wszystkich Świętych (Visų šventųjų diena) sięgają czasów kultu męczenników. Na ich grobach odprawiono Eucharystie i czytano historię ich męczeństwa. Pamięć o chrześcijańskich męczennikach była ogromnie ważna dla Litwinów. Odwiedzanie tym dniu grobów to wielopokoleniowa tradycja.
Obchodom Dnia Wszystkich Świętych towarzyszyło wiele obrzędów. Najbardziej powszechny zwyczaj, który można jeszcze spotkać w niektórych miejscach na Litwie to tzw. karmienie dusz, które przybywają specjalnie w ten dzień z zaświatów na ziemię. Na stole dla zmarłych zostawia się obiad albo specjalnie wypiekany chleb z masłem (nazywany „Cheb Umarłych”, „Powałka” albo „Petryczka”). Takim chlebem dzielono się też z żebrakami modlącymi się za zmarłych.
Sporna data genezy
Czy wiesz, że dzień modlitwy za męczenników pierwotnie był obchodzony 13 maja? Dopiero w 731r. papież Grzegorz III ustanowił 1 listopada jako datę modlitwy za męczenników, a dopiero Grzegorz IV w 837r. stwierdził, że oprócz męczenników wspominani będą wszyscy święci. Co ciekawe, jest pewien spór co do tej daty, gdyż inne źródła wspominają, że to święto w swoim obecnym rozumieniu zostało ustanowione przez Jana XI w 935r. Poprzedza je święto, które obchodzono 13 maja – dzień modlitwy za męczenników. W roku 731 papież Grzegorz III przeniósł to święto na 1 listopada, natomiast w roku 837 Grzegorz IV postanowił, że tego dnia w modlitwach będą wspominani nie tylko męczennicy, ale i wszyscy święci.
A jak to wygląda obecnie?
W dzisiejszych czasach Dzień Wszystkich Świętych na Litwie to czas uroczystych nabożeństw w kościołach, odwiedzanie cmentarzy i zostawianie na grobach świec i kwiatów. W ten dzień księża mają na sobie białe szaty liturgiczne, symbolizujące radość i podniosły nastrój. Odbywają się również procesje i modlitwy nad grobami.
Istotne podkreślenia wydaje się, że święto wszystkich zmarłych jest uniwersalne tzn. poprzez jego ideę nastawioną na czczenie pamięci o zmarłych, jest ono również świętowane przez protestantów, osoby bezwyznaniowe a także niewierzące.
Oktawa Wszystkich Świętych
Warto podkreślić, że Wszystkich Świętych rozpoczyna tzw. Oktawę Wszystkich Świętych, gdzie jest możliwość uzyskania odpustu zupełnego. Dzień po tym dniu świętuje się Zaduszki, które są wspomnieniem wszystkich, którzy odeszli z tego świata.