Święto św. Jakuba Starszego, Apostoła 2025

Św. Jakub Starszy jest jednym z dwóch apostołów o tym imieniu. Drugi dla odróżnienia nazywany jest Młodszym, choć przydomki te wskazują kolejność przystąpienia do grona uczniów Jezusa, a nie wiek. Zamiennie używa się też określeń Jakub Większy i Mniejszy.

Św. Jakub Starszy

Pierwszy z Jakubów należał do najważniejszych uczniów Jezusa. Cała jego rodzina towarzyszyła zresztą Zbawicielowi – także młodszy brat św. Jan Ewangelista oraz matka Salome, która usługiwała mu podczas jego publicznej działalności. Jakub zajmował się rybołówstwem nad Jeziorem Galilejskim, do Chrystusa przyłączył się jako pierwszy wraz z bratem i św. Piotrem. Był świadkiem wielu historycznych wydarzeń, m. in. wskrzeszenia córki Jaira, przemienienia na Górze Tabor, modlitwy w Ogrójcu czy drugiego cudownego połowu ryb. Ze wszystkich apostołów Jakub wyróżniał się największym temperamentem, stąd przydomek „syn gromu”. To on zaproponował Chrystusowi by spalić niegościnną Samarię czy próbował zająć pierwsze miejsce w królestwie mesjańskim obok Syna Bożego.

Po Zesłaniu Ducha Świętego Jakub Starszy udał się na Półwysep Iberyjski, by w Hiszpanii i Portugalii głosić Słowo Boże. Został pierwszym patronem tych krajów, tam znajdują się jego szczątki, w Santiago de Compostela, skąd przeniesiono je w VII wieku z Jerozolimy. To właśnie Judea, czyli kraina położona w historycznej środkowej części Izraela/Palestyny była jego ostatnim życiowym przystankiem. Jakub Starszy nawrócił tam na chrześcijaństwo czarnoksiężnika Hermogenesa, a następnie żydowski arcykapłan wydał go królowi Herodowi Agryppie, który nakazał go ściąć. Według legendy przed śmiercią Jakub ucałował swojego kata, dzięki czemu ten wzruszony taką postawą swojej niedoszłej ofiary, nawrócił się na chrześcijaństwo, co było jednoznaczne ze śmiercią. Jakub zginął jako pierwszy z apostołów.

Obchody święta św. Jakuba

Najhuczniej święto św. Jakuba celebrowane jest w Hiszpanii, zwłaszcza w Galicji. Dzień 25 lipca zbiega się bowiem ze świętem tej wspólnoty autonomicznej, której apostoł jest patronem. W ramach obchodów, które trwają kilkanaście dni, odbywają się koncerty, przedstawienia teatralne, uliczne parady czy pokazy fajerwerków. Uroczysta msza ma miejsce 25 lipca w Katedrze w Composteli.

W Polsce kult św. Jakuba wprowadzili benedyktyni, za czasów panowania Kazimierza Odnowiciela, W 2004 roku w Jakubowie powstało Bractwo św. Jakuba Starszego Apostoła, a trzy lata później wybudowano tam pierwsze w naszym kraju sanktuarium św. Jakuba Starszego. W ramach uroczystości odpustowych w Jakubowie święci się wodę i źródło św. Jakuba, po których odprawiona zostaje msza. Na uroczystości przybywają nie tylko parafianie, ale i pątnicy z całej Polski. Zgodnie z legendą woda ze źródła słynie z cudownych właściwości, m. in. leczy choroby oczu, poprawia wzrok, goi rany i leczy bezpłodność.

Odpust ku czci apostoła odbywa się także w Toruniu, gdzie obok nabożeństwa w zabytkowym XIV-wiecznym gotyckim kościele parafii św. Jakuba Apostoła organizowane są plenerowe wydarzenia. Można zobaczyć stoiska z rękodziełami, kulinariami a także stoiska Bractwa Świętego Jakuba czy ambasady Hiszpanii.

Uroczystości i odpusty odbywają się także w innych polskich wsiach i miastach, gdzie istnieją świątynie pod patronatem apostoła. Kolejnym przykładem jest Gdańsk, gdzie w tamtejszym kościele św. Jakuba w Oliwie święci się m. in. figurkę apostoła czy spożywa jakubowe wypieki.