Tłusty Czwartek 2023

Tłusty Czwartek najczęściej kojarzony jest ze smacznymi wyrobami cukierniczymi – pączkami i faworkami. Tłusty czwartek obchodzony jest w ostatni czwartek przed wielkim postem, znany jest także jako zapusty i rozpoczyna ostatni tydzień karnawału. Staropolskie przysłowie mówi: „Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła”. A zgodnie ze zwyczajem, kto nie zje choć jednego pączka, to w przyszłości nie będzie miał szczęścia.

Historia Święta nawiązuje do czasów starożytnych. W tym Dniu świętowano odejście zimy i nadejście wiosny. Najważniejszą częścią obchodów była uczta złożona z tłustych potraw, szczególnie mięs oraz wina. W trakcie przyjęcia spożywano pączki przygotowywane z ciasta chlebowego i nadziewanego słoniną. Również na obszarach polskich występowały ciekawe zwyczaje. Na przykład w Małopolsce, Tłusty Czwartek nazywany był combrowym. Według legendy nazwa pochodziła od nazwiska żyjącego w XVII wieku krakowskiego burmistrza Combra, który nakładał surowe kary na handlarki z krakowskiego rynku. Podobno w Tłusty Czwartek burmistrz umarł, a w każdą rocznicę jego śmierci przekupki urządzały huczną zabawę.

Zwyczaj jedzenia słodkich pączków pojawił się w Polsce w XVI wieku. Na początku były to twarde kulki z ciasta, nadziewane słoniną. Dlatego do dziś spotykane jest smażenie pączków na smalcu. Czasami pączki zgodnie z tradycją nadziewane są orzechami lub migdałami. Na Śląsku w tym Dniu spożywa się kreple, co oznacza ciasto smażone na oleju.

Pączki uwielbiane są nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. W Europie Zachodniej najczęściej stosuje się przy wypieku przepisy niemieckie. Polskie pączki różnią się czasem smażenia, bowiem smażone są przez kilkadziesiąt sekund, dzięki czemu nie przesiąkają tłuszczem. Pączki sławne są także w Rosji jako ponicziki, w Stanach Zjednoczonych oraz na Węgrzech, gdzie serwowane są na talerzu bez nadzienia, wraz z owocowymi konfiturami. Co ciekawe, pączki można także spotkać w Izraelu, do którego tradycja smażenia słodkiego wypieku została przywieziona przez polskich Żydów.