Wigilia Bożego Narodzenia 2024

Do najbliższych obchodów Wigilii Bożego Narodzenia zostało 12 dni.

W 2024 roku Wigilia Bożego Narodzenia przypada na 24 grudnia (wtorek).

Wigilia Bożego Narodzenia w tradycji chrześcijańskiej obchodzona jest w dzień poprzedzający Boże Narodzenie. Stanowi koniec okresu adwentu. Pierwotnie Wigilia oznaczała straż nocną i oczekiwanie. Uroczystość Bożego Narodzenia została wprowadzona do kalendarza świąt kościelnych w IV wieku, zaś w VI wieku ustanowiono tradycję wieczornej kolacji, zwanej wigilią. Uroczystość pochodzi ze starochrześcijańskiej tradycji wspólnego spożywania posiłku (agape) symbolizującego braterstwo i miłość między bliźnimi. W IV wieku Synod w Laodycei zabronił ucztowania w świątyniach i zwyczaj biesiadowania przeniósł się do domów wiernych. W tradycji polskiej kolacja wigilijna pojawiła się po przyjęciu chrześcijaństwa, choć na stałe zwyczaj został przyjęty dopiero w XVIII wieku.

Początkowo dzień wigilii Bożego Narodzenia był przesuwany, bowiem według tradycji, która wciąż jest żywa w niektórych regionach Polski, w latach, gdy 24 grudnia wypadał w niedzielę to wigilia nie mogła być obchodzona, ponieważ „niedziela nie przyjmuje postu”. W tej sytuacji kolację wigilijną urządzano już w sobotę, a Boże Narodzenie świętowano przez trzy dni.
Zgodnie z naszą rodzimą tradycją, wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z „pierwszą gwiazdką na niebie”. Gwiazda symbolizuje Gwiazdę Betlejemską, która zwiastowała narodziny Jezusa. To również ta Gwiazda wskazała drogę Trzem Królom do miejsca urodzenia Chrystusa. Od 2003 roku, zgodnie z formułą przykazań kościelnych, zatwierdzonych przez Watykańską Kongregację Nauki Wiary formalnie nie obowiązuje post w Wigilię Bożego Narodzenia. Jednak biskupi polscy zachęcają wiernych do zachowania postu zgodnego z wielowiekową tradycją.

Kolację wigilijną rozpoczyna modlitwą i czytanie fragmentu Ewangelii Mateusza lub Ewangelii Łukasza dotyczącej narodzin Jezusa. Następnie uczestnicy uroczystości wzajemnie przełamują się opłatkiem, jednocześnie składając sobie życzenia. Co ciekawe, po za granicami Polski zwyczaj łamania się opłatkiem jest nieznany.

Zwyczaj zostawiania dodatkowego miejsca przy stole wigilijnym upowszechnił się w XIX wieku. Pusty talerz przeznaczony jest dla nieobecnych osób, niespodziewanego gościa lub duszy zmarłej osoby. Kolejnym zwyczajem w czasie kolacji wigilijnej jest śpiewanie kolęd, zaś pod choinką na domowników czekają prezenty, które według tradycji przynosi św. Mikołaj lub Gwiazdor.
Nieodłącznym elementem kolacji wigilijnej są potrawy, które zależą od tradycji i regionu. Według tradycji ludowej, w czasie wieczerzy należy spróbować wszystkich potraw, aby zapewnić sobie szczęście na przyszły rok. Zgodnie ze zwyczajem, potrawy powinny być postne i bezmięsne.
Po wigilii, wierni kościoła katolickiego udają się na tradycyjną pasterkę. Pasterka upamiętnia pierwsze wieki chrześcijaństwa, kiedy nabożeństwa nocne należały do stałej praktyki Kościoła. Pierwsze Msze św. o północy 24 grudnia sprawowano w Betlejem. W Rzymie pasterkę odprawiano przy żłóbku Chrystusa w bazylice Matki Bożej Większej.

Kościoły w okresie Bożego narodzenia zdobi żłóbek. Żłóbek w dzisiejszej postaci został upowszechniony przez św. Franciszka. Według podania, żłóbek Jezusa przeniesiono z Betlejem do Rzymu i umieszczono w bazylice Matki Bożej Większej. W Polsce do najbardziej znanych należą szopki krakowskie, które są prawdziwymi arcydziełami sztuki ludowej.

Występowanie Wigilii Bożego Narodzenia w innych latach

DzieńDataNazwa święta
Środa24.12.2025Wigilia Bożego Narodzenia 2025
Czwartek24.12.2026Wigilia Bożego Narodzenia 2026
Piątek24.12.2027Wigilia Bożego Narodzenia 2027
Niedziela24.12.2028Wigilia Bożego Narodzenia 2028
Poniedziałek24.12.2029Wigilia Bożego Narodzenia 2029
Wtorek24.12.2030Wigilia Bożego Narodzenia 2030
Środa24.12.2031Wigilia Bożego Narodzenia 2031
Piątek24.12.2032Wigilia Bożego Narodzenia 2032

Inne święta i obchody tego samego dnia w Polsce 🇵🇱 (w tym międzynarodowe)

Święta i obchody na świecie tego samego dnia

Święta i obchody w kolejnych dniach po 24 grudnia