Dzień Cyrylicy 2025

Do najbliższych obchodów Dnia Cyrylicy zostało 301 dni, czyli 9 miesięcy i 28 dni.

W 2025 roku Dzień Cyrylicy przypada na 24 maja (sobota).

Dzień Cyrylicy obchodzony jest 24 maja. Cyrylica to pismo alfabetyczne, które służy do zapisu języków wschodniosłowiańskich, większości południowosłowiańskich i innych. Nazwa pisma nawiązuje do apostoła Słowian – św. Cyryla, który w czasach średniowiecznych wraz ze św. Metodym prowadzili misję wielkomorawską wśród Słowian. Misjonarz zapisał oraz wprowadził do liturgii język słowiański. Data Dnia Cyrylicy także nie jest przypadkowa, bo to właśnie 24 maja (wg kalendarza gregoriańskiego) w kościołach wschodnich jest wspomnienie św. Cyryla i Metodego.

Zapis języka został stworzony z dwóch alfabetów – głagolicy i cyrylicy. Obecnie Cyrylicą posługują się Słowianie wschodni (Rosjanie, Białorusini, Ukraińcy), Serbowie (Chorwaci używają łacińskich liter), Bułgarzy, Macedończycy, narodowości byłego związku ZSRR oraz Mongołowie. Wiek IX n.e. stanowił okres klasyczny, cyrylo-metodejski. Początkowo w IX/X wieku cyrylica składała się z 38 liter. W postaci klasycznej, alfabet cyrylicy składa się z około 44 liter. Pierwszym odkrytym datowanym tekstem cyrylickim jest napis z 943 roku. Test został odkryty w 1951 roku w rumuńskiej Dobrudży. Podobno, jeszcze starsze są napisy przeplatane głagolicą na ścianach cerkwi bułgarskiego cara Symeona (893-927 rok) w Presławiu. Najstarszymi zabytkami cyrylickimi na Rusi są Ewangelia Ostromira (ok. 1056-1057 rok) w Nowogrodzie, dwa Zbiorniki Świętosława (1073 i 1076 rok) oraz Księga Sawy i Kodeks supraski z XI wieku, oba napisane w języku staro-cerkwieno-słowiańskim. Cyrylica jest dziś używana przez około 300 milionów ludzi w 12 krajach Europy Wschodniej oraz Azji Północnej i Środkowej, które są krajami słowiańskimi lub krajami niesłowiańskimi, które były pod rosyjskim wpływem kulturowym, np. Mongolia, która przyjęła cyrylicę w latach 40. Po przystąpieniu Bułgarii do Unii Europejskiej 1 stycznia 2007 r. alfabet bułgarski (cyrylica) stał się jednym z trzech oficjalnych alfabetów UE, wraz z alfabetem łacińskim i greckim

W Polsce próbę wprowadzenia cyrylicy do języka polskiego podjął Car Rosji - Mikołaj I Romanow, w celu rusyfikacji Królestwa Polskiego. Pierwszy podręcznik do nauki języka rosyjskiego ukazał się w 1856 roku i nosił nazwę: „Elementarz dla dzieci wiejskich” (Элемэнтар̌ъ для дзеци вейскихъ). Jednak ze względu na trudności lingwistyczne i polityczne, język rosyjski nie został wprowadzony do języka polskiego. W późniejszych czasach nastąpił rozwój pisma i literackiego języka Słowian. Aż do XVII wieku język staro-cerkiewno-słowiański stanowił język państwowy i literacki w większości krajów słowiańskich. Język i pismo słowiański wciąż używany jest w różnych odmianach prawosławia, w Kościele greckokatolickim (unickim), a nawet w Kościele rzymskokatolickim w Chorwacji. W cyrylicy wyróżnia się wielkie i małe litery, które w przeciwieństwie do alfabetu łacińskiego różnią się tylko wielkością lub kursywą.