Pszczoły, choć ich rozmiary są niewielkie, należą do najbardziej pożytecznych stworzeń na ziemi. Te owady umożliwiają rozmnażanie się wielu roślin i są niezwykle istotnym elementem w zachowaniu różnorodności biologicznej. 20 maja obchodzimy więc ważne wydarzenie w kalendarzu świąt nietypowych – Światowy Dzień Pszczół.
Mały owad o wielkich zasługach O tym jak ważna jest rola pszczół w środowisku, świadczy popularny cytat, przypisywany (prawdopodobnie błędnie) Albertowi Einsteinowi. Słynny naukowiec powiedział, że jeśli z powierzchni ziemi znikną pszczoły, to człowiekowi pozostaną już najwyżej cztery lata życia. Jest on z pewnością nieco przesadzony, ale warto przytoczyć konkretne liczby. Zgodnie z informacjami Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa 100 gatunków roślin uprawnych generuje około 90% żywności na całym świecie. Aż 71 z nich wymaga zapylania przez pszczoły. Pszczołom zawdzięczamy aż 4 000 odmian warzyw i wielu owoców, m. in. wiśnie, truskawki, brzoskwinie, poziomki czy morele. Dzięki tym pomarańczowym owadom możemy też cieszyć się smakiem kawy, czy zapachem bawełny. Pszczoły przyczyniają się do bezpieczeństwa żywnościowego jak i zachowania różnorodności biologicznej, co jest z kolei fundamentem celów zrównoważonego rozwoju.
Historia Światowego Dnia Pszczół Światowy Dzień Pszczół (World Bee Day) uchwalony został 20 grudnia 2017 roku w Nowym Jorku przez ONZ. Jako datę wybrano dzień urodzin wybitnego pszczelarza Słoweńca Antona Janšy. Z inicjatywą ustanowienia święta wystąpili właśnie jego rodacy ze Słoweńskiego Związku Pszczelarzy. Swój pomysł motywowali potrzebą zwrócenia uwagi na problem wymierania pszczół oraz podjęcia konkretnych działań w celu ich ochrony. Warto bliżej poznać biografię „patrona” Światowego Dnia Pszczół. Anton Janša w XVIII wieku należał do pionierów nowoczesnych technik pszczelarskich. Ten wybitny i nietuzinkowy człowiek miał również ogromny talent malarski. Postanowił jednak poświęcić go na rzecz pszczół, z którymi miał kontakt od dziecka, gdyż w jego rodzinnej wsi znajdowało się ponad 100 uli. Jansa kształcił się zawodzie pszczelarza i wprowadzał w życie ciekawe pomysły, np. innowacyjny sposób transportu pszczół na pastwiska. Publikował również wartościowe książki związane z tematem, dokonał wielu ważnych odkryć związanych z funkcjonowaniem pszczół. Z jego wiedzy ludzie korzystają do dziś.
Obchody Światowego Dnia Pszczół Celem święta jest więc uświadamianie społeczeństw, jak ważna jest rola pszczół w społeczeństwie oraz zapobieganie coraz poważniejszemu problemowi ich wymierania. Jest on spowodowany różnymi czynnikami, m. in. skażeniem środowiska, nadużywaniem w rolnictwie środków ochrony roślin, zmianą klimatu czy niewłaściwym transportem pszczół. Coraz więcej terenów naturalnych jak łąki, pastwiska czy ogrody zabieranych jest przez deweloperów, co skraca przestrzeń życiową pszczół.
20 maja każdego roku na forum ONZ poruszane są najważniejsze problemy/zagadnienia związane z rolą pszczół we współczesnym świecie. Ważnym elementem jest prowadzenie kampanii uświadamiającej rolników o szkodliwości nieumiejętnego stosowania środków ochrony roślin, a także poprawianie wzajemnej komunikacji między nimi a pszczelarzami. W ramach święta przygotowywane są także raporty omawiające najważniejsze kwestie dotyczące ochrony pszczół.
Światowy Dzień Pszczół każdy może obchodzić we własnym zakresie, poczytać o tych owadach, sposobach pomagania im w przeżyciu. Warto edukować również swoje pociechy, choćby poprzez wspólny seans filmu animowanego „Film o pszczołach”.
W Polsce obchodzi się aż dwa święta poświęcone pszczołom. Oprócz opisywanego tutaj wydarzenia zorganizowanego przez ONZ, w naszym kraju 8 sierpnia odbywa się
Wielki Dzień Pszczół.